Pamukkale jest to miejscowość położona w dolinie Cürüksu na linii pęknięcia skorupy ziemskiej w zachodniej
Anatolii w
Turcji. Słynie ona z osadów wapiennych i gorących źródeł wypływających ze zbocza góry Cal Dagi. Wzgórze w kolorze białym widać już z daleka. Przypomina ono kawałek waty z czego wzięła się też nazwa tego miejsca. Pamukkale w języku tureckim oznacza Bawełniany Zamek ("pamuk" to po turecku bawełna, "kale" - zamek).Tworzące je wapienne tarasy przypominają fantastyczne, jakby zamrożone kaskady i stanowią jedyny w swoim rodzaju cud natury. To niezwykle wyjątkowe miejsce zostało wpisane w 1988 roku na listę Światowego Dziedzictwa
UNESCO.
Płynące tutaj gorące źródła (temperatura wody wynosi 37°C ) są bogate w wapń i dwutlenek węgla i już w starożytności słynęły ze swoich niezwykłych uzdrawiających i upiększających właściwości. Z upiększającymi właściwościami tego miejsca związana jest też legenda. Opowiada on o nieszczęśliwej, bardzo brzydkiej dziewczynie, która w akcie rozpaczy rzuciła się z wapiennych skał. Wypełniająca skalne baseny woda złagodziła upadek i dziewczyna nieprzytomna leżała przez kilka dni w cudownej wodzie. W efekcie zamieniła się w piękność i odnalazł ją książę, który z miejsca się w niej zakochał.
Kiedyś wszystkie tarasy wypełniała woda mineralna, która wydobywała się z tutejszych gorących źródeł. Po wapiennych tarasach mogli też spacerować turyści i podziwiać stalaktyty i stalagmity. Dozwolone były też kąpiele a muł pokrywający dno basenów był podobno wspaniałym lekiem na choroby skóry, woda na oczy, choroby krążenia, nerwice i inne dolegliwości. Niestety w celu ochrony tego cudu natury w 1997 roku została zamknięta trasa prowadząca przez naturalne tarasy. Dla turystów jest udostępniona część południowa, wzdłuż wybudowanego przez ludzi wąskiego kanału, którym płynie woda termalna napełniając utworzone sztucznie baseny. Wejście na trawertyny, z uwagi na ochronę osadów, jest możliwe tylko po zdjęciu obuwia. Bilety do parku narodowego sprzedawane są w cenie 2,60$ (wstęp jest możliwy przez 24 godz. na dobę).
Jeżeli jednak bardzo chcemy wykąpać się w tej cudownej wodzie to można to zrobić w pobliskim Świętym Basenie lub inaczej zwanym: Basenie Kleopatry. Basen znajduje się w jedynym położonym, na terenie tarasów hotelu (Motel Pamukkale). Prawo wstępu ma tu każdy, a przyjemność kąpieli kosztuje kilka dolarów i podobno ma wpływ odmładzający. Jeżeli nie chcemy skorzystać z kąpieli to i tak warto wejść i popatrzeć. Otoczony krzewami oleandrów basen wygląda bardzo urokliwie, a co najważniejsze - zatopiono w nim doskonale widoczne w czystej wodzie autentyczne starożytne kolumny.
Historia
Gorące źródła w Pamukkale były już znane i wykorzystywane w starożytności. W II w p.n.e. zostało założone tutaj przez jednego z królów Pergamonu miasto - uzdrowisko - Hierapolis. W 129 r. p.n.e. zostało włączone do Imperium Rzymskiego i zaczęło się mocno rozwijać. Uzdrowisko w Hierapolis cieszyło się dużymi względami rzymskich cesarzy - co najmniej trzech władców imperium przebywało tu by pokrzepić swe siły. Obecnie teren starożytnego Hierapolis i trawertynów stanowi jedną turystyczną całość. Można tuta wejść przez dwie bramy: południową i północną. Wchodząc bramą południową (Guney Kapisi) czeka nas półgodzinny spacer przez nekropolię i ruiny miasta. Znajdująca się na tym terenie nekropolia jest jednocześnie największym starożytnym cmentarzyskiem w Azji Mniejszej. Grobowce mają różne kształty i rozmiary. W zależności od statusu społecznego pochowanej osoby jedne są skromniejsze a inne bardziej okazałe. Po zwiedzeniu cmentarza dochodzimy do jednej z najciekawszych części terenu - jest to kolumnadowa ulica która kiedyś ciągnęła się na długości 1 km. Obecnie na jej północnym krańcu stoi potrójny łuk oflankowany wieżami. Łuk został zadedykowany cesarzowi Domicjanowi w 84 r. n.e. Po wschodniej stronie drogi rozciągają się ruiny term z II w. n.e. które w IV w. zostały przekształcone w bazylikę. Po przeciwnej stronie znajduje się okazały grobowiec Flawiusza Zeuksisa - bogatego kupca z Hierapolis. Jednak największym, częściowo odrestaurowanym zabytkiem, jest teatr rzymski pochodzący z II w. n.e. Budowla jest w znakomitym stanie, łącznie z zabudową sceny i zdobiącymi ją reliefami. W teatrze znajduje się 46 rzędów miejsc, które mogą pomieścić do 7 tysięcy widzów. Na terenach dawnego Hierapolis oddawano cześć starożytnym bóstwom - Asklepiosowi, Higiei i Apollinowi.
Okolice i baza noclegowa
Pamukkale nie są jedynymi źródłami wody termalnej położonymi na tym terenie. W pobliżu - 5 km na wschód od Pamukkale, znajduje się miejscowość Karahayit, której fantazyjne geologiczne formy przypominają budową tarasy z Pamukkale. Różnią się jednak od nich czerwono-rudym kolorem a woda ma nieco inny skład chemiczny i temperaturę, dochodzącą do 60°C. Zawiera ona sporo domieszek żelaza, sodu i magnezu. Tlenki zawartych w wodzie metali są przyczyną zabarwienia osadów na kolor czerwony, zielony i żółty. Stosowane w kuracji pitnej wspomagają funkcjonowanie układu trawiennego, pomagają przy niestrawności i cukrzycy oraz w zwalczeniu otyłości. Kąpiele mają lecznicze działanie przy schorzeniach reumatycznych i zapaleniu stawów, pomagają przy astmie oraz problemach z ciśnieniem i prawidłowym krążeniem.
W odległości 4 km od Pamukkale - w miejscowości Kavakbasi znajdują się dwa błotniste źródła z dużą zawartością związków siarki.
Pamukkale oferuje turystom hotele o różnym standardzie. Jednak najlepiej odwiedzić tą miejscowość w ramach jednodniowej wycieczki organizowanej z nadmorskich, tureckich kurortów.