Szwajcaria, a właściwie Konfederacja Szwajcarska (niem.
Schweizerische Eidgenossenschaft) to państwo federacyjne. Jest położone między dwoma łańcuchami górskimi - na południu są to
Alpy, na północy -
Jura. Centrum kraju, zamieszkiwane przez większość jego ludności, to
Wyżyna Szwajcarska (Schweizer Mitteland).
Szwajcaria podzielona jest na 26 kantonów, z których każdy ma charakter oddzielnego organizmu państwowego. Najstarsze kantony utworzone zostały w 1291 roku, a najmłodszy - Jura - w 1979. Konstytucja kraju określa podział kompetencji pomiędzy kantonami, a rządem centralnym. W kraju obowiązują cztery języki urzędowe:
niemiecki,
francuski,
włoski i
romansz. Symbolem kraju jest
Matterhorn - alpejski szczyt w pobliżu miasta
Zermatt.
Stolica kraju - położone w kantonie o tej samej nazwie
Berno - zajmuje dopiero piąte miejsce pod względem wielkości. Wyprzedzają ją
Zurych,
Genewa,
Bazylea i
Lozanna. Dzięki długotrwałej neutralności i ściśle przestrzeganej tajemnicy bankowej, Szwajcaria stałą się finansowym centrum, którego obsługę zapewnia ponad 630 istniejących w tym kraju banków. Dzięki napływowi kapitału w Szwajcarii, poza
turystyką i rolnictwem, rozwinął się wyspecjalizowany przemysł, którego symbolem stały się znane na całym świecie szwajcarskie
zegarki. Sukces gospodarczy sprawił, że Szwajcaria jest krajem doskonale rozwiniętym, należącym do najbogatszych na świecie.
Specyfikę tego alpejskiego kraju podkreśla nie tylko jej federacyjny charakter, ale również wyjątkowy konserwatyzm - prawa wyborcze dla kobiet zostały wprowadzone dopiero w roku 1979, a najdłużej opierający się zmianom kanton, Appenzell Innerrhoden, zaakceptował je dopiero po wyroku sądu w 1990 roku.
Historia
Początki współczesnej Szwajcarii sięgają 1291 roku, gdy kanton
Schwyz, od którego pochodzi nazwa państwa, rozpoczął wieloletni proces wyzwalania się alpejskich kantonów spod wpływów habsburskich. Schwyz, Unterwalden i Uri zawiązały tzw. "związek wieczysty", do którego zaczęły przyłączać się kolejne kantony. Od 1648 roku związek ten nazywany jest Konfederacją Szwajcarską.
W 1848 roku miał miejsce ostatni konflikt zbrojny na terenie Konfederacji. Niewielka wojna domowa pomiędzy protestantami i katolikami doprowadziła do wprowadzenie konstytucji, przewidującej rozstrzyganie ważnych dla wszystkich kantonów kwestii na drodze referendum. Od I wojny światowej Szwajcaria deklaruje się jako państwo neutralne.
Atrakcje turystyczne
Szwajcaria to nie tylko sporty zimowe! Wiele miejsc w tym kraju znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO, dlatego wybierając się na urlop do Szwajcarii warto część czasu poświęcić nie tylko na wypoczynek, ale również na zwiedzanie.
Stolica Szwajcarii - Berno - została założona w 1191 roku nad rzeką Aare. Wyjątkowo urokliwe jest zwłaszcza, położone na półwyspie, stare miasto. Wśród wartych uwagi zabytków warto wymienić wzniesioną w stylu gotyckim katedrę św. Wincentego z umieszczoną w portalu płaskorzeźbą, przedstawiającą sąd ostateczny. Warto również wybrać się na przechadzkę ulicami Marktgasse i Kramgasse, gdzie na odcinku 150 metrów można podziwiać 11 średniowiecznych fontann, z których każda ozdobiona została unikatową rzeźbą. Wielbiciele sztuki nie mogą również pominąć Muzeum Sztuk Pięknych, w którym znajduje się największa na świecie kolekcja dzieł Paula Klee, a także prace Picassa, Cézanne'a i Matisse'a. W centrum miasta można podziwiać ponad 6 km zadaszonych arkad, tworzących najdłuższą w Europie promenadę handlową. Berno to również miejsce opracowania Teorii Względności Alberta Einsteina.
Kolejnym miejscem z listy światowego dziedzictwa UNESCO jest miasto St. Gallen i jego zabytki - opactwo, zbudowane na miejscu X - wiecznego klasztoru benedyktynów. Plan klasztoru oparty został na antycznych założeniach - jest wzorowany na planie obozu wojskowego z czasów rzymskich. Centralnym punktem St. Gallen jest katedra z unikatową biblioteką, liczącą ponad 160 000 książek i rękopisów. Perłą klasztornych zbiorów jest zbiór kilkuset manuskryptów z VIII i najstarszy na świecie rysunek na pergaminie z ok. 820 roku, przedstawiający plan opactwa.
Miłośnicy szwajcarskiej technologii nie mogą podczas wycieczki pominąć miast La Chaux-de-Fonds i Le Locle. Le Locle, w którym pierwsza manufaktura zegarmistrzowska powstała w 1705 roku, jest siedzibą takich producentów, jak Tissot, Certina czy Zodiac. La Chaux-de-Fonds, poza unikatowym muzeum zegarków, jest przykładem tego, jak miejscowa specjalizacja wpływała na architekturę. Stara część miasta zbudowana jest bowiem w taki sposób, by zapewnić dostęp maksymalnej ilości światła do pracowni zegarmistrzowskich. W La Chaux-de-Fonds urodził się również Le Courbusier - światowej sławy architekt i urbanista.
Warty zobaczenia jest również klasztor św. Jana w Müstair. Ten leżący w Gryzonii kompleks klasztorny został wzniesiony jeszcze w czasach Karola Wielkiego. Znajduje się w nim ekspozycja, przedstawiająca ponad 1200 lat budownictwa i kultury tego rejonu. Wyjątkową atrakcją klasztoru są również wczesnośredniowieczne freski, będące bezcennym zabytkiem sztuki z czasów Karolingów.
Sporty zimowe
Szwajcaria posiada doskonałe warunki do uprawiania sportów zimowych. Z uwagi na warunki naturalne, pogodę i infrastrukturę, na szczególną uwagę zasługuje kilka regionów. Najpopularniejszym z nich jest położony na wschodzie kraju kanton Gryzonia z Davos - centrum sportów zimowych znanym również z corocznego Światowego Forum Ekonomicznego. Miasto zostało również rozsławione w powieści "Czarodziejska góra" Tomasza Manna. Na zainteresowanie narciarzy zasługuje również Flims-Laax-Falera, z wieloma doskonałymi trasami o zróżnicowanym stopniu trudności.
Valais (niem. Wallis) to położony na południu kanton, charakteryzujący się najwyższymi w całej Szwajcarii szczytami. Na jego terenie znajduje się symbol Szwajcarii - góra Matterhorn, oraz największe, górskie lodowce. Wielbiciele nart docenią z pewnością ofertę takich ośrodków, jak 4 Vallées, Saas-Fee i Les Portes de Soleil.
Berneński Oberland i jego najnowocześniejsze w kraju wyciągi narciarskie poza wyzwaniami sportowymi, dostarczają również niezapomnianych wrażeń estetycznych - region słynie z pięknie położonych jezior Brienzersee i Thunersee, oraz malowniczych, znanych szczytów, jak m.in. Eiger i Mönch.
Noclegi
Szwajcaria ma bogatą tradycję hotelarstwa - to z tego kraju wywodził się Cezar Ritz, którego nazwiskiem nazwano ogólnoświatową sieć luksusowych hoteli. W każdym większym ośrodku bez trudu znaleźć można bogatą ofertę hoteli różnej klasy.
Atrakcyjną cenowo alternatywę stanowią dla nich przeznaczone do wynajęcia mieszkania i domy wakacyjne, jak również schroniska i hostele, a dla zmotoryzowanych - campingi. Doskonała infrastruktura turystyczna sprawia, że znalezienie odpowiedniego noclegu nie stanowi w Szwajcarii żadnego problemu.
Kuchnia
Wizytówką szwajcarskiej kuchni są sery - to z tego kraju pochodzą takie gatunki jak Ementaler czy Gruyere.
Poza potrawami typowymi dla rejonu Alp, specjałem kuchni szwajcarskiej jest fondue - potrawa przygotowywana z roztopionego sera, podgrzewanego z dodatkiem przypraw i - niekiedy - aromatycznego alkoholu.
Wśród szwajcarskich przysmaków istotne miejsce zajmuje również czekolada. Ze względu na światową renomę słodkich przysmaków, w wielu miejscach zwiedzać można muzea i wystawy poświęcone szwajcarskiej czekoladzie. Najsłynniejszym z nich jest, mieszczące się w miasteczku Broc, muzeum fabryki Cailler-Nestlé.
Dodatkowe informacje
Do Szwajcarii najłatwiej dostać się samolotem, m.in. linie lotnicze Swiss utrzymują regularne loty z Warszawy do Zurychu i Bazylei. Docelowe lotniska są doskonale zintegrowane z krajową siecią kolejową, w regularnych odstępach odjeżdżają z nich pociągi do wszystkich ważniejszych ośrodków w kraju. Sieć kolejowa jest bardzo rozwinięta, na jej potrzeby niedawno oddano do użytku najdłuższy tunel świata - liczący 57 km tunel kolejowy pod przełęczą św. Gottharda.
Wybierając się w podróż samochodem, można wziąć pod uwagę dwie trasy: krótszą, przez Czechy i Austrię, lub nieco dłuższą, ale wygodniejszą, przez Niemcy. Planując urlop trzeba uwzględnić specyfikę Szwajcarii, z licznymi drogami wiodącymi przez wysoko położone, górskie przełęcze lub długie tunele.