Side – Turcja
Turcja to niezwykły kraj będący celem wielu
wakacyjnych wypraw,
wycieczek last minute oraz rodzinnych
wczasów. To kraj spotkania Wschodu z Zachodem, gdzie egzotyka przenika się z europejską kulturą, a ludzie są gościnni i życzliwi. To kraj mitów i legend, w którym znajdziemy tańczących derwiszów, antyczne ruiny, nadmorskie kurorty, wysokie góry, rozległe pastwiska czy skalne cuda
Kapadocji. Jedną z miejscowości proponowaną przez
biura podróży jest Side.
Side to niewielkie, urokliwe miasteczko gdzie starożytność miesza się z nowoczesnością, tworząc niezwykłą harmonię pozwalającą nieco odpocząć od zgiełku większych
tureckich miast. Wyjątkowe nagromadzenie
zabytków zadowoli każdego amatora przeszłości, zwłaszcza antyku. Walory przyrodnicze i widokowe (morze, słońce,
piaszczyste plaże i widok na
Góry Taurus) sprawiają, że Side to doskonałe miejsce na
wakacje i prawdziwy
odpoczynek. Docenić je mieli już Kleopatra i Marek Antoniusz, którzy właśnie to miasto wybrali na swoją romantyczną
podróż.
Side, to w języku dawnych mieszkańców
Anatolii "granat" - owoc będący symbolem dostatku i płodności. Dziś miejsce to zachęca do spacerów pośród herbacianych ogródków, cytrynowych i pomarańczowych gajów, które stanowią doskonałą scenografię na wymarzone
wczasy.
Riwiera Turecka
Side leży pomiędzy
Antalyą a
Alanyą, nad brzegiem
Morza Śródziemnego w regionie znanym jako
Riwiera Turecka (Türk Rivierasi). To niezwykle atrakcyjne wybrzeże przyciąga z całego świata miliony turystów, pragnących zaznać kąpieli w krystalicznie czystym Akdeniz - "Białym Morzu", jak miejscowi nazywają
Morze Śródziemne.
Riwiera Turecka, zwana także "Turkusowym Wybrzeżem", kusi miłośników zabytków licznymi ruinami z czasów greckich i rzymskich, a do
urlopu zachęca bogata infrastruktura turystyczna. Śródziemnomorskie wybrzeże
Turcji to wymarzone miejsce na wakacje dla wszystkich, którym nie są obce wędrówki, wspinaczka górska i – rzecz jasna –
sporty wodne. Miłośnicy słońca znajdą swój raj na
plażach żwirowych lub piaszczystych.
Historia
Side to starożytna perła, antyczny port, będący kiedyś ośrodkiem handlu niewolnikami. Według Strabona powstało w VII w. p. n. e., założone przez mieszkańców Kyme – miejscowości leżącej niedaleko dzisiejszego Izmiru. Jednak badania archeologiczne wskazują, że ludzie osiedlili się tu znacznie wcześniej.
W VI w. p. n. e. miejscowość znalazła się pod panowaniem lidyjskim, by wkrótce przejść w ręce perskie. W IV w. p. n. e. zdobyły je wojska macedońskie. Później władali nią Ptolemeusze i Seleucydzi. W 190 r. p. n. e. odzyskało niezależność, jednak dość szybko zawładnęli nią cylicyjscy piraci. Pokonały ich wojska Pompejusza, oddając miasto pod panowanie Rzymu. Od IV w. miasto zaczyna podupadać. Przez wiele lat, po utracie świetności, miasto funkcjonowało jako mała rybacka osada. W VII w. wielokrotnie spustoszyły ją najazdy Arabów. Miasto podźwignąć próbowali Turcy Osmańscy, jednak dopiero w drugiej połowie XX w. zaczęło zyskiwać na znaczeniu. Dziś jest doskonale wyposażonym kurortem i ośrodkiem wczasowym.
Zabytki, zwiedzanie
Starożytne zabytki są skarbem miasteczka. Sprawiają, że urlop w Side to niemalże podróż w czasie. Spacer pomiędzy pozostałościami przeszłości rozpoczyna się po przekroczeniu Dużej Bramy, skąd do dobrze zachowanego rynku, który stanowił niegdyś centrum handlu niewolnikami, prowadzi ulica z kolumnami. Dalej wznosi się wybudowany w czasach hellenistycznych, a powiększony przez Rzymian, amfiteatr mogący niegdyś zmieścić 15 tys. widzów. Swoim urokiem kuszą zwłaszcza położone malowniczo w pobliżu portu ruiny dwóch najpiękniejszych w Pamfilii świątyń: Apolla i Ateny. Warto zwiedzić Muzeum Archeologiczne (Arkeoloji Müzesi), urządzone w dawnych rzymskich termach. Posiada piękny ogród oraz zbiór antycznych posągów, sarkofagów i naczyń.
Atrakcje
Samo położenie miasta na wżynającym się w morze cyplu sprawia, że jest to wspaniałe miejsce na egzotyczne wakacje. Jednym z walorów jest otaczająca Side przyroda. Ciągnące się zarówno na wschód, jak i na zachód od miejscowości piaszczyste plaże, są dogodnym miejscem do spędzenia urlopu dla wszystkich amatorów kąpieli – zarówno morskich jak i słonecznych. Wypożyczalnie sprzętu motorowego i wodnego zapewniają możliwość korzystania z całej gamy morskich atrakcji (nurkowanie, katamaran, żaglówka, skutery, paragliding i in.). Samo miasto oferuje odpoczynek w małych restauracjach i kawiarniach ulokowanych przy wąskich uliczkach, gdzie skosztować można tureckich specjałów (takich jak prawdziwy kebab), czy też rozmaicie przyrządzonych ryb i sałatek.
Zakupy
Side pełne jest sprzedawców pamiątek. Na ulicy z kolumnami miejscowi handlarze sprzedają biżuterię, wyroby skórzane i dywany. Umiejętność targowania pozwala nabyć towar naprawdę niedrogo. W niewielkich sklepikach podpatrzeć można jak powstaje miejscowe rękodzieło.
Hotele, pensjonaty, kempingi
Side oferuje szeroki wybór hoteli z opcją All Inclusive. Zatrzymać się można w wygodnych cztero i pięciogwiazdkowych obiektach, oferujących pokoje z widokiem na morze. Standardem jest hotelowy basen, bar i wypożyczalnia sprzętu wodnego. Atrakcje przewidziane dla najmłodszych (brodziki, zjeżdżalnie, programy animacyjne) powodują, że w Side wczasy z dziećmi to odpoczynek dla całej rodziny. Oferowany jest również relaks w gabinetach masażu i tureckich łaźniach. Noclegi zapewniają także usytuowane przy bocznych ulicach pensjonaty oraz motele. Latem ceny wzrastają, a o miejsce noclegowe jest znacznie trudniej, niż poza sezonem.
Komunikacja
Po mieście kursują lokalne minibusy (dolmusze). Można także wybrać się na przejażdżkę koleją spalinową, wyruszającą z okolic dworca autobusowego. Natomiast zwiedzanie Side własnym lub wynajętym samochodem jest niemożliwe, ponieważ duża część miasta zamknięta jest dla ruchu kołowego.
Okolice
Jednym z walorów miejscowości jest otaczająca Side przyroda. Malownicze krajobrazy, krystalicznie czysta woda, uprawy bawełny, piniowe lasy, tworzą niezwykłą wschodnią atmosferę. Na północ od miejscowości Manavgat, położonej 4 km od Side, na spływającej z Gór Taurus rzece, znajdują się godne zobaczenia wodospady (Mangavat Şelâlesi). Dojeżdżają do nich dolmusze. Miejscowe restauracje oferują świeże pstrągi. Warto wziąć pod uwagę rejs po rzece, podczas którego na pokładzie statku organizowane są pokazy tańca brzucha. 2 km na północ od wodospadów znajduje się osmański most z pięcioma łukami, a kilometr dalej – pozostałości rzymskiego akweduktu. Samo Manavgat warte jest odwiedzenia ze względu na prawdziwy turecki bazar.
Również okoliczne zabytki zachęcają do wycieczek – kilka kilometrów na północ od Manavgat, wśród porastającego wzgórze sosnowego lasu, odnaleźć można ruiny Seleukei. Ciekawa jest zwłaszcza starożytna hala targowa z pozostałościami łaźni.
Warto udać się również do Aspendos (chociażby ze względu na świetnie utrzymany starożytny teatr, przeznaczony dla 20 tys. widzów) i Perge (z rzymskimi i hellenistycznymi bramami oraz imponującą kolumnadą). Koniecznie zobaczyć trzeba także Zielony Kanion i turkusowe wody zalewów Manavgat Baraji i Oymapinar Baraji – bajecznie kontrastujące z jasnymi skałami. Część zalewu dostępna jest dla żeglugi.
Bliskość Gór Taurus zapewnia niezwykłe widoki oraz umożliwia organizowanie górskich wypraw.
Z Side organizowane są całodzienne rejsy statkiem po okolicznych zatokach a biura podróży oferują wycieczki fakultatywne w dalsze rejony Turcji (m. in. Pamukkale, Kapadocji, rafting po rzecze Koprulu Cay (Köprülü Çay).
Festiwal
Melomanów ucieszy zapewne fakt, że w Side co roku organizowany jest festiwal kultury i sztuki (Side International Culture and Art Festival), który przyciąga miłośników muzyki poważnej, baletu czy opery. Chętni do skosztowania tej muzycznej uczty, odbywającej się w niezwykłej antycznej scenerii powinni zaplanować urlop w okresie imprezy.
Pogoda
Riwiera Turecka charakteryzuje się klimatem, który pozwala na spędzenie urlopu w ciągu całego roku. W zimie jednak temperatury mogą spadać w nocy do ok. 5°-10°C. Lato z kolei charakteryzuje się upałami przekraczającymi nawet 40°C, dlatego ta pora dobra jest głównie dla amatorów opalania oraz odpoczynku nad morzem. Zwiedzaniu zabytków bardziej sprzyjają temperatury wiosenne, które wahają się w granicach 20°-25°C. Mikroklimat Side jest przyjemniejszy niż ten panujący w Alanyi – większe oddalenie od gór powoduje, że powietrze jest mniej wilgotne.
Dojazd
Z Polski do Turcji najwygodniej dotrzeć drogą powietrzną na jedno z międzynarodowych lotnisk (Istambuł, Ankara, Izmir, Bodrum i in.). Side położone jest między dwiema najpopularniejszymi miejscowościami Riwiery Tureckiej – Antalyą (tu znajduje się port lotniczy obsługujący połączenia krajowe) i Alanyą. Z obu miast dojeżdżają do niego minibusy zwane dolmuszami. Można także wsiąść w kursujący pomiędzy Antalyą a Alanyą autobus. Wtedy trzeba wysiąść w miejscowości Manavgat, skąd do Side odjeżdżają dolmusze. W sezonie kursują także autobusy z Izmiru (Izmir), Istambułu (Istanbul) i Ankary. Amatorzy podziwiania świata z okien samochodu wybrać mogą dojazd drogą lądową, trasą: Słowacja – Węgry - Rumunia lub Serbia - Bułgaria (z Warszawy do Side jest blisko 3000 km).