Estonia

Estonia to kraj o baśniowym klimacie. Wśród gęstych lasów i borów, podmokłych łąk i bagien skrywają się tajemnicze ruiny średniowiecznych zamków i obwarowań. Miasta przepełnione są wielowiekową historią i zabytkami, a nad wszystkim tym czuwają chłodne i spokoje wody Bałtyku. W zaskakujący sposób spotykają się tutaj wpływy Skandynawii (przede wszystkim Finlandii) i Rosji, tworząc niespotykaną nigdzie indziej mieszankę kulturową. Estonia docenia przeszłość i tradycję, dba o swoje dziedzictwo kulturowe, ale jednocześnie jest krajem nowoczesnym i dynamicznie rozwijającym się (uważa się, że jest to duża zasługa młodych ludzi zasiadających w parlamencie i zajmujących się polityką). Jest jednym z najważniejszych ośrodków gospodarczych na świecie, a także państwem o bardzo wysokim stopniu informatyzacji (przez Internet Estończycy mogą m.in. głosować, a także zgłaszać własne projekty ustaw; to tutaj narodziły się technologie takie jak KaZaA, Skype, Hotmail). Wakacje w Estonii to okazja do zapoznania się z tym nie tak przecież dalekim od nas krajem, a jakże oryginalnym, wyrazistym i intrygującym.

Położenie i klimat

      Estonia to państwo znajdujące się w północnej części Europy nad Morzem Bałtyckim. Przez Zatokę Fińską sąsiaduje z Finlandią, a pozostałe granice dzieli z Rosją i Łotwą. Tereny są raczej nizinne, najwyższym punktem jest licząca 318m n.p.m. góra Suur Munamäg. Pomiędzy Estonią i Łotwą usytuowana jest Zatoka Ryska, na której leży ponad 1150 wysp należących do Estonii. Większość obszaru kraju zajmują lasy mieszane (głównie świerkowe, sosnowe i brzozowe), jeziora (jest ich ok. 1400), rzeki, bagna i torfowiska. Ciekawostka: ziemie estońskie noszą w sobie liczne ślady po uderzeniach meteorytów (jest tam najwięcej kraterów na świecie!).
      Klimat całego kraju określa się jako przejściowy między morskim a kontynentalnym. Większość terenów znajduje się pod wpływem klimatu umiarkowanego chłodnego i wilgotnego. Zimy są mroźne, lata bardzo ciepłe i słoneczne, ale nieczęsto zdarzają się dni naprawdę upalne (średnia temperatura w lipcu wynosi ok. 20°C). Latem liczba opadów jest najwyższa. Pomimo to doradza się, aby Estonię odwiedzić właśnie o tej porze roku, a także wiosną (która rozpoczyna się tam trochę później niż w Polsce) - pogoda wtedy najbardziej sprzyja urlopowiczom i planowaniu długich wycieczek.

Pokaż cały opis

Historia

      Pierwszymi osadnikami na terenach dzisiejszej Estonii były ludy ugrofińskie, które zaczęły osiedlać się tutaj ponad 3000 lat p.n.e. Po raz pierwszy o kraju tym wspomina w 100 roku Tacyt; mówi o Aestii (nazywa tak mieszkańców północny, którzy łączą w sobie geny ludności ugrofińskiej i bałtyckiej). Od początku I tysiąclecia naszej ery mieszkańcy zamieszkujący te ziemie prowadzili intensywny handel z pozostałymi krajami Europy (nie bez znaczenia pozostało dogodne usytuowanie nad brzegami Bałtyku) i umacniali swoją pozycję na gospodarczej mapie ówczesnego świata. Osiedlali się tutaj Wikingowie, a od XII wieku Krzyżacy. Z Krzyżakami wojnę prowadzono przez dwa następne stulecia, ale obecność Zakonu i jego działalność na zawsze wpłynęła już na charakter kraju, a przede wszystkim głównych miast, które do dziś noszą ślady niemieckiej kultury. W XIII wieku razem z Łotwą Estonia tworzyła ziemie nazywane przez najeźdźców z Zachodu Inflantami. Równocześnie część ziem na północy pozostawało we władaniu Danii. W wyniku prowadzonej w XVI wieku wojny o Inflanty, Estonia została podzielona między Szwecję i Polskę. W XVII wieku po wojnie północnej weszła we władanie Rosji. W 1918 roku Estonia uzyskała niepodległość, ale po 1940 roku ponownie ją utraciła stając się częścią ZSRR. Ostateczną niepodległość uzyskała po rozpadzie sowieckiej Rosji, w 1991 roku.

Atrakcje turystyczne - miasta

      Stolicą Estonii jest piękny i pełen uroku Tallinn. Miasto ma długą i bogatą historię. Założone zostało w XI wieku i na początku znane było pod nazwą Reval. Zabytkowe centrum Tallinna znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Nad stolicą, na wzgórzu Toompea góruje zamek wzniesiony przez Krzyżowców (obecnie jest to budynek parlamentu). Zwiedzający mogą podziwiać w jego pobliżu mury obronne pochodzące z XIII i XIV wieku, katedrę Najświętszej Marii Panny wybudowaną w 1243 roku (umieszczone są tam liczne nagrobki możnych i zasłużonych Estończyków), kościół św. Mikołaja powstały w latach 1230-1275 (ma on ciekawą wieżę liczącą 105m, uwagę przyciąga również długie na 30m malowidło przedstawiające taniec śmierci - danse macabre - wykonane przez średniowiecznego artystę Bernta Notke), a także kościół św. Michała, św. Ducha, św. Katarzyny i wiele innych zabytkowych sanktuariów. Jedną z największych atrakcji w Tallinnie są z pewnością pałace: przede wszystkim późnobarokowy Pałac Kadriorg, dzisiejsze muzeum sztuki, była rezydencja letnia Piotra I Wielkiego (wokół rozciągają się piękne ogrody) oraz XVIII-wieczny Pałac Gubernatora. Po całym mieście rozsianych jest wiele zabytkowych i oryginalnie zdobionych budynków, w których obecnie funkcjonują opery, teatry i inne instytucje. Warto zajrzeć do znajdującej się przy rynku apteki, która działa w tym miejscu od średniowiecza, będąc tym samym najstarszą apteką w całej Europie. Miasto posiada jeden z najważniejszych i największych portów morskich nad Bałtykiem. W jego pobliżu warto zwrócić uwagę na pomnik Rusałki. Tallinn to nie tylko przeszłość i historia. Stolica prężnie się rozwija, stanowi centrum gospodarcze, naukowe i komunikacyjne kraju, podejmuje się tam także wiele inicjatyw kulturalnych. Czas miło spędzić można robiąc zakupy w nowoczesnych centrach handlowych albo odpoczywając w jednej z licznych kafejek czy restauracji. Wieczorami można zajrzeć do klubów nocnych i dyskotek.
      W głębi lądu znajduje się drugie pod względem wielkości miasto Estonii, Tartu. Turyści przyjeżdżają tutaj głównie z dwóch powodów: do muzeów (w sumie jest ich 20) oraz by podziwiać pierwszy Uniwersytet kraju założony w 1632 roku przez Gustawa II Adolfa, króla Szwecji. Ciekawa może okazać się wizyta w tym studenckim mieście zwłaszcza wiosną, kiedy studenci organizują festiwale i uliczne zabawy. Innym ważnym estońskim miastem jest Narwa. Turystom nie zapewnia wiele atrakcji (można zobaczyć m.in. powojenny ratusz, twierdzę średniowieczną i Katedrę Zmartwychwstania), ale warto przyjechać tu by poczuć swoisty rosyjski klimat, którego nie spotkamy w innych częściach kraju. Większość mieszkańców Narwy to Rosjanie, po rosyjsku się tutaj mówi i żyje. W portowej miejscowości Haapsalu zobaczymy ruiny zamku pochodzącego z XIII wieku, katedrę gotycką i zbudowany w drewnie w 1905 roku dworzec kolejowy. Haapsalu to także znane uzdrowisko, a to za sprawą leczniczych właściwości tutejszego błota. Pierwsze sanatorium pojawiło się tutaj już 1825 roku. Interesującymi zabytkami architektonicznymi może poszczycić się również miasto Viljandi - także i tam znajdują się pozostałości po XIII-wiecznym zamku oraz domy klasycystyczne i pochodzące z lat 20. ubiegłego wieku. Wszystkich miast estońskich, które warto odwiedzić, nie sposób tutaj wymienić. Po całym kraju rozrzucone są interesujące miejscowości mogące poszczycić się wielowiekową historią oraz unikatowymi zabytkami.

Atrakcje turystyczne - przyroda

      Estonia jest rajem dla miłośników wypoczynku na świeżym powietrzu. Piękne widoki, bujna, dziewicza przyroda i umiarkowane temperatury sprzyjają wczasowiczom poszukującym wytchnienia. To idealne tereny na długie spacery i wycieczki rowerowe. Zimą wielu turystów i miejscowych zakłada na nogi narty biegowe.
      Jednym z najpiękniejszych miejsc w Estonii jest położony nad Zatoką Fińską Park Narodowy Lahemaa. W tutejszych lasach, mokradłach, nad jeziorami i klifowym wybrzeżem oraz na licznych przybrzeżnych wysepkach żyje bez ingerencji człowieka wiele gatunków zwierząt i roślin. Gdzieniegdzie natkniemy się na niewielkie wsie, których mieszkańcy żyją z uprawy ziemi - wszystko razem tworzy przepiękną, ale też tajemniczą krainę, jakby oderwaną od reszty świata. Równie piękne tereny znajdują się wokół największego w kraju jeziora i jednocześnie czwartego pod względem zajmowanej powierzchni w Europie, Jeziora Pejpus. Można się tutaj kapać, o ile komuś nie przeszkadza zimna woda. Jezioro zamarza zimą. Znane jest z historycznego wydarzenia, które miało miejsce w 1242 roku. Na zamarzniętych wodach doszło wtedy do bitwy między wojskami rosyjskimi i Krzyżakami.
      Wyspy Estonii położone na Bałtyku mogą poszczycić się niesamowitymi krajobrazami. W ich scenerii dominują zazwyczaj lasy i bagna, ale także wioski rybackie i nieduże miasta z równie ciekawymi zabytkami architektonicznymi, co miasta na lądzie właściwym. Największa z wysp, Sarema, posiada dwa rezerwaty przyrody oraz osobliwy rezerwat geologiczny. Powstał on w pobliżu wioski Kaali, gdzie obserwować możemy kilka kraterów powstałych po uderzeni meteorytu (wg badaczy mogło to zdarzyć się ok. 7500 lat temu). Przez turystów odwiedzana jest często malownicza wyspa Hiuma, wyspa Muhu (znana ze stanowisk archeologicznych) i wyspa Vormis z latarnią morską z 1864 roku.
      Najlepsze plaże w Estonii znajdziemy w mieście Pärnu, które nazywane jest letnią stolicą kraju. O tej porze roku miejsce to tętni zabawą przez cały czas, Pärnu słynie z nocnego klubowego życia. To prawdziwy kurort wakacyjny, w którym wypoczywać i bawić się można w międzynarodowym towarzystwie.

Noclegi

      Estonia jest dobrze przygotowana na przyjęcie dużej liczby turystów o każdej porze roku. Dysponuje silnym zapleczem gastronomicznym i bazą noclegową. W większych miastach takich jak Tallinn znajdziemy nocleg w droższych hotelach o podwyższonym standardzie z opcjami first i last minute, a także all inclusive, ale również w tańszych apartamentach. W mniejszych miejscowościach popularny jest wynajem kwater prywatnych. Na wybrzeżu, a przede wszystkim na wyspach, nocować można w domkach letniskowych i na kempingach.

Kuchnia

      Kuchnia estońska w ciekawy sposób łączy w sobie smaki Skandynawii i Rosji. Zjemy więc tutaj dania dobrze znane z naszej rodzimej kuchni takie jak pierogi czy ziemniaki z mięsem, ale także rozmaicie przyrządzane ryby (głównie śledzie), serwowane często z gęstymi sosami lub śmietaną. Z mięs popularna jest wieprzowina podawana z kluskami verikakk. Estończycy uwielbiają kiszone ogórki, grzyby oraz różne odmiany chleba (jada się głównie ciemny chleb żytni) - wszystkie te dodatki traktuje się jako niezbędną część większości posiłków. Potrawy zazwyczaj są delikatnie przyprawiane i niezbyt tłuste. Lokalną specjalnością jest korp (sernik z kminkiem i solą) oraz młode piwo z miodem, serem i śmietaną - kahja. Pija się dużo herbaty głogowej (słodzonej tradycyjnie miodem, gdyż kiedyś w kuchni estońskiej nie używano w ogóle cukru) i soku z brzóz, a z alkoholi głownie piwo (którego spożycie w kraju jest bardzo duże).

Dojazd i informacje praktyczne

      Językiem urzędowym jest estoński, który podobny jest do fińskiego, posiada jednak wiele zapożyczeń z rosyjskiego, niemieckiego i duńskiego. W kraju można porozumieć się również w języku rosyjskim, a w miejscach popularnych turystycznie - po angielsku. Estonia znajduje się od 2004 roku w Unii Europejskiej, walutą obowiązująca na terenie kraju jest euro. Estończycy stanowią niecałe 70% ludności państwa, pozostali to głównie Rosjanie, Ukraińcy, Białorusini i Finowie. Większość obywateli deklaruje siebie jako bezwyznaniowych (ok. 70% mieszkańców to ateiści). Religiami wyznawanymi przez pozostałych są głównie protestantyzm i prawosławie.
      Przed wyjazdem do Estonii nie zaleca się jakiś szczególnych szczepień (jeśli planujemy spędzić tam urlop latem, można zaszczepić się przeciwko boreliozie ze względu na duże ryzyko ukąszenia przez kleszcze). Wybierając się na wakacje do Estonii nie potrzebujemy wizy (wystarczy ważny paszport lub dowód osobisty). Przebywając na terenie kraju do 90 dni nie ma obowiązku meldunkowego, nie wymagane jest także międzynarodowe prawo jazdy (wystarczy polskie).
      Najwygodniejszym sposobem na dotarcie do Estonii z Polski jest samolot. Z Warszawy istnieją bezpośrednie połączenia lotnicze do oddalonego o ok. 4km od centrum stolicy międzynarodowego lotniska Ülemiste lennujaam. Obsługuje ono także częste i dogodne połączenia z innymi krajami w Europie. Z Polski kursują bezpośrednie autokary, można również zdecydować się na samodzielną podróż własnym samochodem przez Litwę i Łotwę. W zależności od trasy, jaką wybierzemy, będziemy musieli przejechać od 1000 do 1500km. Na miejscu popularnym środkiem transportu są rowery (można je wypożyczyć w licznych wypożyczalniach), pomiędzy miastami najczęściej wybiera się połączenia autobusowe, można skorzystać także z tańszych pociągów. Z Tallina można promem dotrzeć do Finlandii i Szwecji.