Podróż do Zimbabwe to szansa na spędzenie najprzyjemniejszych
wakacji w życiu. Przyjezdnych urzekają piękne krajobrazy, gościnność mieszkańców, delikatny
klimat i moc atrakcji, które czekają na spragnionych wrażeń turystów. Niemal każdy zakątek kraju skrywa ciekawe miejsca - ruiny dawnych miast albo pozostałości po nie tak znowu odległych kolonialnych czasach. Najważniejsza w
Zimbabwe jest jednak zachwycająca, bogata w przeróżne formy przyroda. Na pamiątkę warto z Zimbabwe przywieść ręcznie wykonywane przez miejscowych rzemieślników niezwykłe wyroby z drewna, w szczególności rzeźby i małe figurki dzikich zwierząt.
Położenie i ukształtowanie powierzchni
Zimbabwe leży w południowej
Afryce. Graniczy z
Zambią,
Mozambikiem,
Botswaną i
RPA. Nie posiada dostępu do oceanu. Krajobraz jest zróżnicowany. Ponad połowę powierzchni kraju porasta roślinność sawannowa, zobaczymy tam głównie baobaby, krzewy kolczaste i akacje. Występują również tzw. widne lasy tropikalne z drzewami zrzucającymi liście w porze suchej. Na północy dominują wyżyny zajmowane przez płaskowyże Maszona i Matabele. Wschód Zimbabwe to przede wszystkim góry Inujanga porośnięte wiecznie zielonymi lasami (najwyższym szczytem jest Injangani o wysokości 2592 m n.p.m.) W kraju jest sporo stałych rzek, największe to Zambezi, Limpopo i Sabi. Na terenie całego państwa spotkamy wiele gatunków zwierząt: słonie, żyrafy, lwy, hieny, małpy, antylopy, zebry, lamparty, krokodyle, orły, strusie, papugi i inne.
Klimat
W Zimbabwe występuje klimat podzwrotnikowy suchy. Najwięcej opadów rejestruje się w górach i na północy kraju, najbardziej sucho jest na południu. Najcieplejszym miesiącem jest listopad, najchłodniejszym lipiec. Zdarza się, że
temperatura w wyżej położonych miejscach spada do zera - oprócz okularów przeciwsłonecznych i kremów z filtrem warto zabrać ze sobą również cieplejszą kurtkę. Obserwuje się dwie pory: suchą (między kwietniem a wrześniem) i deszczową (od października do marca). Mimo iż Zimbabwe leży w Afryce, rzadko występują tam prawdziwe upały - średnia temperatura w listopadzie to ok. 25°C.
Sezon trwa cały rok - sprzyja temu łagodna
pogoda i brak tłumów turystów. Wygodnie podróżuje się w czasie pory suchej, istnieje też wtedy większa szansa na zobaczenie dzikich zwierząt.
Historia
Ziemie należące do dzisiejszego Zimbabwe zamieszkiwane były od I tysiąclecia p.n.e. przez Buszmenów. Miedzy V a X wiekiem pojawiły się tu ludy z plemion Bantu. Buszmeni, zmuszeni do wycofania się na południe, założyli w X wieku Wielkie Zimbabwe (dziś znajduje się tam możliwy do zwiedzenia kompleks ruin). W tym okresie w dorzeczu Zambezi i Limpopo powstało państwo Monomotapa - Wielkie Zimbabwe z czasem stało się jego stolicą. Historia imperium Monomotapa kończy się w 1693 roku, kiedy doszło do najazdu ludu Rozwi. Powstało nowe państwo, jednak jego władcy nie zniszczyli całkowicie zastanej kultury - wręcz przeciwnie, rozwijali i kultywowali zwyczaje Wielkiego Zimbabwe. W XIX wieku zaczęto coraz silniej odczuwać wpływy Wielkiej Brytanii. Do Zimbabwe przybywali licznie Europejczycy, w tym misjonarze szerzący chrześcijaństwo oraz poszukiwacze złota. Ostateczny podbój kraju przez Brytyjską Kompanię Południowoafrykańską nastąpił w 1890 roku. Nowo zdobyte tereny zaczęto nazywać Rodezją. Od 1965 roku Rodezja stała się niepodległym państwem, na czele którego stanęła, będąca w mniejszości, ludność biała. Rok 1980 to moment upadku Rodezji, a tym samym przejęcia władzy przez ludność czarną i utworzenia niepodległego państwa Zimbabwe.
Atrakcje turystyczne
Najciekawszym zabytkiem kraju i jednocześnie najważniejszą atrakcją turystyczną jest „Dom kamieni”, czyli ruiny Wielkiego Zimbabwe położone w odległości 25km od miejscowości Masvingo. Całość zajmuje aż 750 ha, tym samym jest to największy tego typu kamienny obiekt w tej części świata. Kompleks składa się z pozostałości wielu budynków, z których najlepiej zachowały się Świątynia z 12-metrową wieżą otoczoną murem, forteca na Akropolu i liczne mniejsze budowle w dolinie. Wszystkie obiekty powstały prawdopodobnie między XI a XV wiekiem. Ich autorami byli, jak się przypuszcza, przodkowie plemion Shona. Niezwykłe jest to, iż nadal możemy podziwiać Wielkie Zimbabwe - mimo że zbudowano je bez użycia zaprawy, wyłącznie z granitowych cegieł. Zagadką dla archeologów ciągle pozostaje dokładne wyjaśnienie techniki, którą posłużono się przy wznoszeniu tych wszystkich imponujących budowli.
Wielkie Zimbabwe w 1986 roku wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO - podobnie, jak znajdujące się w odległości 5km od miasta Bulawayo, ruiny Khami. Zwiedza się tam zachowane fragmenty budowli afrykańskiego miasta z czasów przedkolonialnych, m.in. mury i kompleks pałacowy. Pobliskie Bulawayo jest drugim (po stolicy Harare) pod względem liczby ludności miastem Zimbabwe. To ważny ośrodek gospodarczy, ale także niezwykle urokliwe miejsce z charakterystyczną kolonialną zabudową i szerokimi ulicami. Warto szczególnie zobaczyć utrzymany w kolonialnym stylu dworzec kolejowy i ratusz. W mieście funkcjonują dwa ciekawe muzea: Muzeum Historii Naturalnej oraz Muzeum Kolejnictwa. Będąc w Bulawayo, można wybrać się na wycieczkę do znajdującego się w pobliżu parku narodowego Matopo. Dech zapierają tamtejsze krajobrazy, skały, pasma górskie i wzgórza porośnięte gęstym buszem, a także zwierzęta, które można tam spotkać - Matopo to idealne miejsce na udane safari. Na terenie parku znajdują się udostępnione zwiedzającym jaskinie, w których odkryto wiele malowideł naskalnych mających ok. 2000 lat - dzięki nim Matapo także widnieje na liście UNESCO. Inne, warte uwagi, parki narodowe w Zimbabwe to Antelope, Mana Pools i Hwange. Osobom lubiącym mocne wrażenia polecam rafting po rzece Zambezi.
Zimbabwe niewątpliwie rozsławiają szerokie na prawie 2km Wodospady Wiktorii (nazwane tak na cześć angielskiej królowej). Leżą one na rzece Zambezi na granicy z Zambią. Uważane są za jeden z siedmiu cudów świata - nic dziwnego, woda spadająca z wysokości 111m tworzy w tym miejscu niezwykłe widowisko. Z daleka już słychać huk, a z odległości 60km widać unoszącą się nad wodospadami mgłę. Okolice wodospadów posiadają bardzo dobrze rozwiniętą infrastrukturę turystyczną. Znajduje się tam wiele miejsc noclegowych a także wypożyczalni sprzętu czy biur podróży organizujących wycieczki po tamtejszych terenach. Dużą popularnością cieszą się skoki na bungee z mostu (wysokiego na 110m) łączącego Zimbabwe z Zambią oraz możliwość podziwiania wodospadów z powietrza (do dyspozycji mamy loty motolotniami, balonami, samolotami albo helikopterami). Stosunkowo niedaleko Wodospadów Wiktorii, również na granicy z Zambią, znajduje się największy na świecie sztuczny zbiornik wodny, Jezioro Kariba. To doskonałe miejsce na spokojny wypoczynek. Ze względu na świetne warunki do wędkowania, także i tutaj prężnie rozwija się turystyka. W jeziorze żyje wiele gatunków ryb, można też zobaczyć krokodyle i hipopotamy, a na brzegu różne gatunki ptaków (w tym kormorany).
Kuchnia
Najpopularniejszą potrawą w Zimbabwe jest sadza, gęste danie z mąki kukurydzianej stanowiące stały dodatek do wielu posiłków. Z mięs jada się głównie wołowinę, drób i mięso kozie. Tym, którzy nie boją się kulinarnych wyzwań, miejscowe lokale umożliwiają skosztowanie przyrządzonych w odpowiedni sposób potraw z mięsa krokodyla, antylopy czy kakadu. W czasie pory deszczowej można zjeść bardzo oryginalny dla nas, Europejczyków, posiłek - owady, żywe lub usmażone. Popularnym daniem są też małe rybki, w smaku przypominające szprotki, nazywane karpenta. Podstawą wielu posiłków jest kukurydza, proso, sorgo czy orzeszki ziemne. Kuchnia Zimbabwe nawiązuje do tradycji całej Afryki, ale także do smaków angielskich. W większych miastach zjemy w restauracjach specjalizujących się w międzynarodowym jedzeniu oraz w tzw. sieciówkach.
Noclegi
W Zimbabwe czeka na nas szeroka oferta noclegowa. Najlepsze i najpopularniejsze hotele znajdują się w okolicach Wodospadów Wiktorii oraz w stolicy kraju, Harare (miasto to, będąc dużą, nowoczesną aglomeracją nie posiada zbyt wiele atrakcji turystycznych, jednak ze względu na położenie stanowi doskonałą bazę wypadową do zwiedzania kraju). W pobliżu parków narodowych rozlokowane są dobrze utrzymane, przystępne cenowo campingi, na terenie których można wynająć domki letniskowe albo rozbić własny namiot.
Informacje praktyczne
Językiem urzędowym w Zimbabwe jest angielski, powszechnie mówi się także w językach shona, ndebele i dialektach plemiennych. Kraj zamieszkuje ok. 12 mln ludzi, z czego prawie 98% to czarnoskórzy. Walutą używaną na terenie państwa jest dolar amerykański (do roku 2009 był to dolar zimbabweński). Można również płacić w jednostce monetarnej RPA, randamach. Legalnej wymiany pieniędzy dokonać można tylko w bankach.
Obywatele Polski wybierający się z wizytą do Zimbabwe muszą posiadać wizę (którą zdobyć możemy m.in. w ambasadzie w Moskwie czy Berlinie lub przy przejściach granicznych i na lotnisku). Wymagany jest także paszport ważny przez co najmniej 6 następnych miesięcy od planowanej daty opuszczenia Zimbabwe. W czasie kontroli granicznej konieczne jest okazanie biletu powrotnego oraz pieniędzy poświadczających, iż mamy czym zapłacić za pobyt. Turystów nie obejmuje obowiązek meldunkowy. Często dochodzi do kradzieży, również w pokojach hotelowych - warto nosić przy sobie kopie dokumentów, a oryginały oraz cenniejsze przedmioty przechowywać w hotelowych sejfach. Przed wyjazdem do tego kraju nie ma obowiązkowych szczepień, ale zaleca się m.in. szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B oraz błonicy, tężcowi i polio. Warto również zaopatrzyć się w leki przeciwmalaryczne, gdyż w niektórych regionach Zimbabwe istnieje duże ryzyko zarażenia się tą chorobą. Należy także pamiętać o zagrożeniu AIDS - w całym kraju wirusem HIV choruje ok. 3mln ludzi.
Dojazd i podróżowanie po kraju
Największe międzynarodowe lotnisko znajduje się w odległości 12km od Harare. Polska nie posiada bezpośrednich połączeń lotniczych z Zimbabwe. Można zdecydować się na bezpośredni lot z Londynu lub podróż obejmującą dwie przesiadki - do wyboru mamy opcje z przesiadkami na lotniskach w Zurychu i Johannesburgu oraz Amsterdamie i Nairobi. Zimbabwe posiada kolejowe połączenie z Zambią oraz autokarowe z RPA. W kraju znajduje się 19 mniejszych lotnisk pozwalających szybko przemieszczać się między kolejnymi ciekawymi miejscami. Pomiędzy głównymi miastami kursują tanie autobusy. Podróżowanie po Zimbabwe nie jest łatwe - stan dróg pozostawia wiele do życzenia, często pobierane są opłaty za przejazd. Niejednokrotnie można natknąć się na blokady uniemożliwiające dalszą podróż. Problemem jest także brak paliwa. Bezpieczniej jest unikać podróżowania nocą.