Saksonia

Saksonia (Sachsen) łączy w sobie bogactwo unikalnych skarbów kultury i sztuki, wielowiekowe tradycje i niepowtarzalne piękno krajobrazu, który bywa nazywany "zastygłym morzem z ziemi". Znaleźć tu można wielkomiejski przepych i romantyzm małych miasteczek, malownicze doliny rzek i masywy górskie, pałace i zamki, łąki i lasy, rzemiosło i rękodzieło artystyczne, bogatą ofertę muzyczną i rozrywkową, arystokratyczne siedziby i wiejskie dworki, architekturę i kulturę przemysłową. Arcydziełem natury jest Saska Szwajcaria. Trudno wskazać inny region, który mógłby się pochwalić takim bogactwem przyrodniczym na tak niewielkim obszarze, jak położone na południe od Drezna piaskowcowe Góry Połabskie z romantyczną dzikością ich skalnego świata. A przez środek, głęboko wciętą doliną, płynie Łaba (Elbe).
      Stolicą Saksonii jest Drezno, zwane "Florencją nad Łabą" ("Elbflorenz"). Tam i w innych miejscowościach Saksonii odbywają się słynące na cały świat widowiska teatralne i muzyczne, prestiżowe festiwale, nie brakuje muzeów i wystaw. Z Polski do Saksonii bardzo blisko - land ten graniczy bowiem z województwem dolnośląskim i lubuskim. Z Polską Saksonia dzieli terytorium Górnych Łużyc (Oberlausitz) - krainę bliską sercu Polaków, ponieważ zamieszkiwaną przez bratni naród Serbów Łużyckich. Tę niezwykle piękną krainę przecina 5000 kilometrów szlaków turystycznych. Z racji występowania tu ponad 1000 stawów ziemie Górnych Łużyc nazywane są też "krainą tysiąca jezior". Na jej części utworzono rezerwat biosfery UNESCO.
      Nieco inny krajobraz otacza Drezno - nadrzeczne łąki, urocze parki, ogrody, winnice, pełne przepychu pałace i warowne zamki. Porośnięte winoroślą zbocza Lößnitz, zamek Moritzburg, Miśnia - pierwsze miasto rezydencjonalne dynastii Wettinów ze znaną na całym świecie manufakturą porcelany, stawy i rozległe lasy.
      Inne godne wyróżnienia regiony Saksonii to Pogórze Saskie (Sächsisches Elbland), Średniogórze (słynące z wyrobu koronek), Vogtland (słynący z budowy doskonałych instrumentów muzycznych) i Rudawy.

Pokaż cały opis

Historia

      Nazwa landu Saksonia z historycznego punktu widzenia jest nieco myląca, ponieważ współcześni mieszkańcy Wolnego Kraju nie są dosłownie Saksończykami będącymi potomkami niemieckiego szczepu o tej samej nazwie, którego nazwa wywodzi się od germańskiego plemienia Sasów. W średniowieczu termin "Saksonia" odnosił się do innego regionu, obejmującego dzisiejsze kraje związkowe Dolna Saksonia (faktycznie zamieszkały przez Sasów), Brema i północną część Nadrenii Północnej-Westfalii. Dzisiejsi Saksończycy to dokładnie Miśnieńczycy, ponieważ Miśnia począwszy od X w. była głównym ośrodkiem dzisiejszego Wolnego Kraju Saksonii. W Miśni król Henryk I Ptasznik w roku 929 wybudował pierwszy gród, i tam rozpoczął osiedlanie niemieckich plemion na słowiańskich obszarach. Z biegiem lat grupy germańska i słowiańska wytworzyły jedno z najbogatszych krajów związkowych Niemiec. Na skutek wojen Saksonia wielokrotnie powiększała swój stan posiadania, zarówno jeśli chodzi o mieszkańców, jak i o terytorium. Saksończycy z biegiem lat musieli się jednak pogodzić z dominacją Cesarstwa Niemieckiego i z utratą niezależności, jednakże w ciągu kilku stuleci władcy Saksonii nosili poza saksońską również koronę polską. Istotą pomysłu wybrania Sasów na tron polski była idea ustanowienia unii polsko-saskiej. Saksonia stanowiła rywalkę Brandenburgii, a zarazem była krajem pragnącym uniezależnienia się od cesarstwa. Jednak, jak się później okazało, posunięcie to nie przyniosło dobrych rezultatów. Na początku XIX stulecia Saksonia stanęła po stronie Prus przeciwko Napoleonowi, jednak po klęsce swego sojusznika w bitwie pod Jeną-Auerstedt Saksonia przeszła na stronę Francji. Elektor saski został za to nagrodzony tytułem królewskim, a w 1807 roku został dodatkowo księciem warszawskim. Jako odrębna jednostka administracyjna Saksonia została zlikwidowana dopiero w roku 1952. Na mapę Niemiec, już zjednoczonych, powróciła w roku 1990.

Atrakcje turystyczne

      Park Mużakowski (Muskauer Park) z początków XIX wieku to unikalny przykład europejskiego parku krajobrazowego, który w dziedzinie sztucznych, tworzonych przez człowieka idealnych kompozycji natury był swego czasu absolutną nowością. Park Mużakowski leży na granicy Niemiec (Saksonii) z Polską i stanowi wspólny projekt obu państw.
      Drezno, stolica republiki Saksonii, jest miastem harmonijnie zgranym z otaczającą ją przyrodą. Centrum Krajobrazu Kulturowego Doliny Łaby (Kulturlandschaft Elbtal, obejmuje on 18 kilometrów biegu Łaby) stanowi właśnie słynna sylwetka drezdeńskiej starówki z kościołem Najświętszej Marii Panny (Frauenkirche), Brühlsche Terrasse, szkołą sztuk plastycznych (Kunsthochschule), rezydencją pałacową (Residenzschloss) i Operą Sempera (Semperoper). Rozległe łąki nad Łabą, prastare wioski, ciekawe zespoły parkowe, pełne przepychu pałace i strome wzgórza z winnicami składają się razem na niepowtarzalne, tworzone przez setki lat harmonijne połączenie architektury miejskiej i naturalnego krajobrazu wyrzeźbionego przez rzekę. Wszystkie te pozytywne wrażenia umacnia jeszcze uroda Drezna, miasta zwanego "Florencją nad Łabą".
      Lipsk (Leipzig) nigdy nie tętnił życiem mocniej niż obecnie. Odbywają się tu targi i konferencje, kwitnie handel, ale również kultura, życie nocne i shopping. Fascynujące budowle z okresu renesansu i baroku, historyczne place targowe i pasaże promieniują nowym blaskiem, zapraszając do zwiedzania i zakupów. Doznań artystycznych na wysokim poziomie dostarczą imprezy odbywające się w takich miejscach jak lipskie Sukiennice (Gewandhaus), opera, kabarety, teatry i piwnice jazzowe.
      Kamienica Saska (Chemnitz) jest trzecim co do wielkości miastem Saksonii i posiada wspaniałe zabytki architektury secesyjnej, pozostałości kultury przemysłowej oraz idylliczne krajobrazy. Operze miasto zawdzięcza sławę "saskiego Bayreuth", gdyż odbywają się tu świetne inscenizacje oper Wagnera. Tutejsze galerie sztuki i muzea prezentują wiele prestiżowych wystaw. W Muzeum Przemysłu (Industriemuseum) można poznać 200-letnią historię saskiej myśli technicznej.
      Od 1002 roku Budziszyn (Bautzen) jest stolicą Łużyczan, dziś słowiańskiej mniejszości żyjącej na Łużycach. Jest to ich ośrodek kulturalny i polityczny. Symbolem miasta jest Muzeum Wodociągów (Alte Wasserkunst). Warto również zobaczyć średniowieczne mury obronne, historyczną starówkę i majestatyczny zamek Ortenburg (tu mieści się muzeum Serbów Łużyckich - Serbski Muzej). Turystów przyciągną też oryginalne knajpki i gospody ukryte w plątaninie wąskich uliczek.
      W samym sercu Europy leży miasto Zgorzelec (Görlitz). Imponująca zabudowa z zabytkami architektury z okresu późnego gotyku, renesansu, baroku, okresu grynderskiego (Gründerzeit) i secesji nadaje miastu niepowtarzalny klimat, dając świadectwo jego bogatej historii. Ponad 4000 budynków objęto ochroną jako zabytki.

Sporty i uzdrowiska

      Tradycje lecznicze i kąpielowe w 13 posiadających państwowy certyfikat uzdrowiskach saskich są bardzo długie. Trójkąt kurortów w regionie Vogtland z uzdrowiskami Bad Elster i Bad Brambach przyciąga od ponad 150 lat gości szukających odpoczynku i poprawy zdrowia. Także w Rudawach, Saskiej Szwajcarii, na Pogórzu Saskim, w regionie Sächsisches Burgen-und Heideland oraz na Górnych Łużycach kuracjusze mogą o każdej porze roku korzystać ze świeżego powietrza, nabierać nowych sił i pielęgnować urodę. Saksonia oferuje możliwości spędzenia wspaniałego urlopu wypoczynkowego lub zdrowotnego oraz różne formy kuracji w otoczeniu bogatym w kulturowe tradycje.
      Poza tym Saksonia to Mekka turystów rowerowych - charakterystyka tych terenów jest wręcz wymarzona do jazdy na rowerze: dużo ciekawych, małych i dużych, miejscowości, dobre drogi, łagodne wzniesienia, bajkowe krajobrazy i sprzyjający klimat. Ponadto w saskich górach działa sporo stacji narciarskich. Dużo tutaj również tras dla biegających na nartach, a niedaleko i do Czech, gdzie dobrze przygotowanych stoków też nie brakuje. Większość saksońskich ośrodków narciarskich znajduje się w obrębie Szwajcarii Saskiej. Wszystkich godnych polecenia jest 19 (np. Annaberg-Bucholz, Geising, Lückendorf, Schöneck).

Noclegi

      Turystyka staje się coraz ważniejszą gałęzią gospodarki Saksonii - dlatego wybór hoteli, hosteli, pensjonatów i innego rodzaju miejsc noclegowych jest bardzo duży, a konkurencja gwarantuje dobre ceny. W Dreźnie, stolicy Saksonii, jest kilka 4-, 4,5- i 5-gwiazdowych hoteli (all-inclusive: basen, szybki internet, możliwość zakwaterowania ze zwierzęciem etc.). Hostele w Dreźnie oferują noclegi za podobną cenę, jak inne tego typu firmy w dużych miastach niemieckich - ceny za noc od ok. 10-12 euro. W mniejszych miejscowościach turystycznych, jak np. Żytawa, spotkać można zarówno hotele wysokiej klasy (nawet 4 gwiazdki), jak i pensjonaty i kwatery prywatne. Cenniki w tego typu miejscach są bardzo różne, na pewno dużo taniej wyniesie nas nocleg w 4 osoby niż w pojedynkę.

Wycieczki fakultatywne

      Podczas wycieczek po Saksonii obowiązkowymi punktami są miasta Drezno i Miśnia, a także Pałac Moritzburg (zamek na wodzie), pałac w stylu japońskim w Pillnitz (dzielnica Drezna, najlepiej dotrzeć do niej parowcem, co jest atrakcją samą w sobie i świetną okazją, by zobaczyć miasto z zupełnie innej perspektywy).
      Wielką dumą Saksonii jest Park Narodowy Szwajcaria Saska (Nationalpark Sächsische Schweiz, często przy okazji zwiedza się także sąsiednią Szwajcarię Czeską). Krajobraz tych gór przypomina ten znany nam z polskich Gór Stołowych.
      Niezwykle ciekawych regionem - pod względem kulturowym i przyrodniczym - są Rudawy (Erzgebirge), których teren w dużej części również objęty jest ochroną w ramach parku narodowego (Naturpark Erzgebirge/Vogtland).
      Z Saksonii blisko do Czech - blisko granicy leżą miasta: Uście nad Łabą (Ústí nad Labem), Děčín (zamek, malownicze położenie miasta nad Łabą), Cieplice (Teplice), Karlowe Wary (Karlove Vary) i Chomutov. Po stronie czeskiej ciekawe są nie tylko miasta, ale również położone poza nimi zamki, pałace, zabytki przemysłu i sama przyroda.
      Poruszaniu się po Saksonii sprzyja dobrze rozwinięta sieć dróg i dogodne połączenia kolejowe (doskonałe m.in. dla podróżujących na rowerze). Do Saksonii można też polecieć samolotem - do Lipska lata się z Warszawy, Krakowa, Wrocławia i Katowic.

Kuchnia

      Najsłynniejszy specjał kuchni saskiej to drezdeńska strucla (Dresdner Christstollen), która uchodzi za symbol zawiniętego w pieluszki Dzieciątka Jezus. Pierwszy raz upieczono ją w 1450 roku. Zgodnie z kościelnym kanonem do przygotowania drezdeńskiej strucli można było używać tylko mąki, drożdży i wody, podczas gdy masło i mleko były zakazane. Jednak elektor saski Ernest był takim smakoszem, że w 1467 roku napisał prośbę do papieża o uchylenie "maślanego zakazu". Ojciec Święty wykazał się wyrozumiałością i nadesłał w odpowiedzi dokument, który przeszedł do historii jako tzw. "list maślany". Zgodnie z nim, po złożeniu ofiary pieniężnej, do strucli można było "z czystym sumieniem i Bożym błogosławieństwem" użyć również masła i mleka. Od tamtej pory kucharze prześcigają się w ulepszaniu tego słynnego ciasta.
      Typowymi daniami Górnych Łużyc są: Stopperle - małe kluski zasmażane z boczkiem lub kiełbasą i kapustą; Schälklöße - zupa składająca się z makaronu i różnych warzyw; Teichelmauke - puree z gotowanym wołowym bulionem. Bodaj najlepszy niemiecki piernik, Pfefferkuchen, pochodzi z Połcznicy (niem. Pulsnitz, górnołuż. Połčnica) pod Budziszynem.
      Do specjalności regionu lipskiego należy Leipziger Allerlei: danie warzywne składające się z grochu, marchewek, białych szparagów i smardzów. W skład potrawy mogą wchodzić również brokuły, kalafior, fasolka szparagowa lub kukurydza, ale również małe krewetki.

Klimat, pogoda, średnie temperatury

      W Saksonii przez cały rok panuje łagodny klimat umiarkowany. Świadczy o tym choćby to, że z powodzeniem uprawia się tutaj winorośl. Średnie temperatury w lecie w lipcu i sierpniu wynoszą od 13 do 20°C. Średnie temperatury w maju to od 8 do 16°C. Bardzo ciepły jest też wrzesień: od 11 do 18°C. Najchłodniejsze miesiące to styczeń i luty, kiedy średnie temperatury wahają się między -1 a 3°C.