Bawaria

Niemcy

Republika Bawarska jest największym pod względem powierzchni krajem związkowym Niemiec. Jest też jednym z najnowocześniejszych, najlepiej rozwiniętych i najciekawszych pod względem krajoznawczym landów niemieckich. Stolicą Bawarii jest Monachium (München). Do Bawarii z Polski najłatwiej dojechać samochodem - jadąc przez terytorium Czech.
      Na turystów z Polski w Bawarii czeka wiele pozytywnych zaskoczeń: nieskażona przyroda, świeże powietrze, bogactwo kulturowe i przysłowiowy wygodny bawarski styl życia - to cechy szczególne tej krainy. Dla spragnionych odpoczynku i aktywnie uprawiających sport prawdziwym rajem są liczne jeziora, parki narodowe oraz rezerwaty przyrody i parki krajobrazowe. Świetną oprawę zarówno świąt ludowych, jak i festiwali operowych są obok bawarskich metropolii średniowieczne zamki i miasteczka, pełne przepychu pałace i barokowe kościoły.
      Piękno regionów Bawarii opiera się przede wszystkim na zgodnym połączeniu piękna ich architektury i przyrody. Monarchowie, opaci, księża, znamienici obywatele i mistrzowie architektury pozostawili po sobie godne podziwu budowle i bajkowe wioski. Całości obrazu dopełnia malownicza przyroda.
      Bogactwo lasów i wody, góry i otwarte przestrzenie, nagrzane słońcem stoki z uprawami winorośli i rozległe tereny do wędrowania - taka jest Frankonia od gór Rhön po dolinę rzeki Altmühl, od regionu Spessart-Men-Odenwald po Smreczany (Fichtelgebirge). Można tu zobaczyć urzekające krajobrazy oraz pełne czaru miasta i miasteczka. Miłośnicy przyrody mogą znaleźć dla siebie odpowiednią trasę, poruszając się rowerem, piechotą lub płynąc kajakiem.
      Łagodne Przedgórze Alpejskie (Voralpenland), krystalicznie czyste jeziora, zielone łąki i wysokie szczyty Alp to sceneria regionu Allgäu-Szwabia Bawarska (Allgäu-Bayerisch Schwaben) rozciągającego się od Augsburga, Dunaju (Donau) i Ries aż po Allgäu. Nic więc dziwnego, że właśnie tutaj król Ludwik II postanowił zrealizować swoje marzenie o innym świecie, wznosząc bajkowy zamek Neuschwanstein. To raj dla miłośników górskiej wspinaczki, sportów wodnych w lecie i białego szaleństwa w zimie.

Pokaż cały opis

wschodu na zachód, pomiędzy rzekami Salzach i Lech, rozciąga się Górna Bawaria sięgając na północy za Ingolstadt i Dunaj aż do doliny Altmühl i wzniesień Jury Frankońskiej. Tereny Górnej Bawarii wypełniają masywy górskie, wdzięczne Przedgórze Alpejskie, morenowe wzgórza i szerokie równiny, a także rzeki i ponad 200 jezior. A pośród tego wszystkiego znajdują się miasta i obiekty o dużym znaczeniu artystycznym i kulturalnym, przede wszystkim Monachium.
We Wschodniej Bawarii (Ostbayern) leżą miasta Ratyzbona (Regensburg), Pasawa (Passau) i Straubing, a pomiędzy Dunajem a rzeką Inn rozciąga się Dolna Bawaria (Niederbayern). Region ten, obfitujący w skały wapienne, jaskinie naciekowe, ciche doliny rzek, kolorowe lasy mieszane i pojezierza, znany jest przede wszystkim dzięki Lasowi Bawarskiemu (Bayerischer Wald), zwanemu "zielonym dachem Europy". Ale także Las Górnopalatyński (Oberpfälzer Wald), Jura Bawarska (Bayerischer Jura) oraz południe Dolnej Bawarii mają do zaoferowania dziewiczą naturę, zachęcającą do wędrówek, jazdy konnej i jazdy na rowerze. Wielkomiejski styl Bawaria

życia i historyczne zabytki znajdziemy wzdłuż całej "osi kulturowej Dunaju". Należą do nich na przykład katedra św. Piotra w Ratyzbonie czy najwyższa wieża z palonej cegły w Landshut.

Historia

W VI wieku obecna Bawaria wchodziła w obszar państwa plemiennego Bawarów. Bawarowie stworzyli własne księstwo, później zależne od państwa Franków. Od 788 do 907 r. Bawaria znajdowała się w granicach państwa Franków. Następnie władzę przejęła miejscowa dynastia Luitpoldingów (907-947 i krótko 983-985). Bawaria znalazła się wkrótce w Rzeszy Niemieckiej. W 1070 r. tron bawarski został przez króla niemieckiego Henryka IV oddany sprzymierzonym z nim Welfom (1070-1139 i 1156-1180). Od 1180 do 1918 Bawaria była rządzona przez członków dynastii Wittelsbachów, którzy od 1623 r. byli elektorami. W 1806 Bawaria stała się królestwem. Od 1818 r. stała się monarchią konstytucyjną. W 1871 r. Bawaria została włączona do Cesarstwa Niemieckiego, z zachowaniem odrębności (poczta, polityka zagraniczna, kolej i armia w czasie pokoju), które zlikwidowano dopiero w 1919 r. W tym samym roku doszło do krótkotrwałego powołania Bawarskiej Republiki Rad. W 1949 r. Bawaria weszła w skład Republiki Bawaria

Federalnej Niemiec.

Atrakcje turystyczne

      Bawaria może poszczycić się kilkoma obiektami wpisanymi na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO. Oto niektóre z nich.
      Najbardziej reprezentatywnym pałacem zbudowanym w stylu baroku jest niewątpliwie rezydencja arcybiskupia w Würzburgu (Würzburger Residenz). Jej wnętrza i zaprojektowane z wielkim przepychem ogrody tworzą razem wspaniały kompleks. Wielki fresk autorstwa Wenecjanina Giambattisty Tiepolo nad monumentalną klatką schodową ma powierzchnię 677 metrów kwadratowych i jest największym malowidłem sufitowym na świecie.
      Kościół Wieskirche w Zakątku Kleryków (Pfaffenwinkel, Górna Bawaria, południowo-zachodnie krańce landu) odwiedzany jest co roku przez ponad milion turystów, miłośników sztuki i pielgrzymów. Ta zbudowana przez braci Zimmermannów perła sztuki rokokowej obchodziła swoje 250-lecie we wrześniu 2004 roku. Miejsce to stało się celem pielgrzymek 14 czerwca 1738 roku, kiedy dostrzeżono, że figura Chrystusa Ubiczowanego płacze.
      Miasto Bamberg zostało wzniesione na siedmiu wzgórzach. Jego starówka Bawaria

stanowi jeden z największych jednorodnych kompleksów staromiejskich w Niemczech. Ponad 1000 domów objętych jest tu ochroną jako zabytki. Do szczególnych atrakcji należą: katedra, dziedziniec pałacu biskupiego Alte Hofhaltung, Dom Böttingera (Böttingerhaus) i oblany wodami rzeki Regnitz ratusz, a także szereg kamieniczek zwany "Małą Wenecją" ("Klein Venedig").
      Inne bawarskie obiekty z listy światowego dziedzictwa kultury UNESCO to Limes Górnogermańsko-Retycki (rozciągający się między Renem a Dunajem 550 km fragment rzymskiego systemu umocnień granicznych - tzw. limesu) i stare miasto w Ratyzbonie (m.in. Most Kamienny i katedra Św. Piotra).
      Tu warto też wspomnieć o najciekawszych muzeach Bawarii, które znajdują się w Monachium, są to: Stara Pinakoteka (która prezentuje malarstwo światowe XIV-XVIII wieku), Nowa Pinakoteka (prezentuje malarstwo światowe XIX i XX wieku), oraz Muzeum Niemieckie (największe na świecie muzeum przyrodniczo-techniczne).

Sporty i uzdrowiska

      W Bawarii naprawdę jest co robić - można poznawać ten kraj jeżdżąc rowerem, konno, Bawaria

pływając kajakiem lub wędrując pieszo, na przykład po Alpach. Bawaria to także uzdrowiska - jest ich na jej terenie aż 51. Większość z nich zdążyła się już przekształcić z instytucji czysto medycznych w prawdziwe centra odnowy biologicznej, oferujące zarówno program "fitness", jak i "wellness".
      W ośrodkach kurortu Bad Kissingen położonego w północno-zachodniej Bawarii zażyć można różnego rodzaju zabiegów leczniczych (borowinowych i w źródłach leczniczych), masażu shiatsu, masażu magnetyczno-energetyczny, ajurwedyjskiego masażu głowy lub nordic walkingu.
      W Garmisch-Partenkirchen (południowa Bawaria, tuż przy granicy z Austrią) oprócz atrakcji kuracyjno-sportowych (34 kolejki górskie i wyciągi narciarskie, 115 km stoków narciarskich, korty tenisowe i pola golfowe; całoroczne lodowisko Olympia-Eissport-Zentrum, kasyno; zabiegi lecznicze: terapia ruchowa w klimacie leczniczym, nordic walking) spotkać można się z kulturą na wysokim poziomie: Dni Ryszarda Straussa, Teatr Chłopski (Bauerntheater).
      Podobnie jest w Bad Reichenhall (południowo-wschodni zakątek Bawarii, Bawaria

tuż przy granicy z Austrią), którego oferta kulturalna (opera, operetki, musicale, koncerty, imprezy plenerowe), atrakcje turystyczne (kolej linowa na szczyt Predigtstuhl, stara warzelnia soli z muzeum solnym, 150 km szlaków pieszych, kursy Nordic Walking) oraz oferta zabiegów leczniczych (kąpiele solankowe, błotne i kąpiele twarzy, masaże, chiropraktyka i gimnastyka lecznicza, gimnastyka w wodzie, terapia solą i fototerapia, zabiegi metodą Kneippa) tworzą niezwykle przekonującą ofertę nawet dla najwybredniejszego turysty.

Noclegi

W Bawarii, z racji wielkości jej terytorium i ilości atrakcji turystycznych, wybór miejsc noclegowych jest ogromny. Jest to oferta dla ludzi o różnej grubości portfela. Na przykład w Monachium noc w hostelu można spędzić już za 11 euro. Ceny w monachijskich hotelach, na przykład 3-gwiazdkowych, bywają różne - 19 euro, 25 euro. Droższe są hostele w kurortach - w sezonie zimowym za jedynkę w Ga-Pa możemy zapłacić nawet 46 euro (za pokój 4-osobowy - 25 euro). Oczywiście na terenie Bawarii jest również wiele hoteli o bardzo wysokim standardzie Bawaria

(all inclusive), na czele z monachijskim Hiltonem.

Wycieczki fakultatywne

      Bawarię chyba najlepiej zwiedzać "od miasta do miasta", po drodze poznając różne oblicza prowincji. Poniżej krótkie opisy najciekawszych miast Bawarii.
      Wielkomiejski blichtr i urok wiejskiego otoczenia, alpejski charakter i śródziemnomorski blask, arcydzieła sztuki i Oktoberfest, tradycja i nowoczesna technika, ogródki piwne i haute cuisine, opera i liczne dyskoteki... To właśnie ta specyficzna mieszanka przyciąga do Monachium turystów z całego świata. Do najważniejszych zabytków bawarskiej stolicy należą kościół NMP (Frauenkirche), który jest symbolem miasta, Marienplatz z Wieżą Zegarową (Glockenspiel) z kurantem, Pinakoteka Modernizmu (Pinakothek der Moderne), Rezydencja (Residenz) oraz pałac Nymphenburg.
      Augsburg, trzecie co do wielkości miasto Bawarii, jest jednym z najstarszych w Niemczech. Zostało założone w 15 roku p.n.e. przez cesarza rzymskiego Augusta. Okres największego rozkwitu gospodarczego przypada na wieki XV i XVI, kiedy to rozwijał się handel z zagranicą, a kupieckie Bawaria

rodziny Fuggerów i Welserów prowadziły wielkie interesy bankowe. Z tego czasu pochodzą unikalne budowle w stylu renesansowym. Augsburg jest bliski sercu wielu miłośnikom literatury jako miejsce urodzenia Bertolda Brechta, zaś dzieci pewnie bardziej zainteresują się teatrem lalkowym "Augsburger Puppenkiste".
      Klasycznym średniowiecznym miastem jest Rothenburg ob der Tauber. Brukowane wąskie uliczki, domy zwrócone ścianą szczytową do ulicy i liczne wieże składają się na charakterystyczną sylwetkę miasteczka. Piękny widok roztacza się z dawnych fortyfikacji o grubych murach i potężnych bramach, pochodzących z XIII i XIV wieku. Warto również zobaczyć okazały ratusz i kościół św. Jakuba (St.-Jakobs-Kirche) z ołtarzami Riemenschneidera.
      Miasteczko Füssen im Königswinkel, położone malowniczo nad jeziorem Forggensee w pobliżu królewskich zamków, uważane jest za kolebkę europejskiej sztuki lutniczej. Urozmaicona przyroda gór, typowych dla regionu Allgäu wzgórz i idyllicznych jezior to raj dla amatorów aktywnego wypoczynku. Fascynujące krajobrazy natchnęły króla Ludwika II Bawarskiego do wzniesienia w tym południowym krańcu "Drogi Romantycznej" ("Romantische Straße") zamków niczym z bajki.

Kuchnia

      Bawaria słynie na całym świecie przede wszystkim z piwa. Jest największym skupiskiem browarów na świecie. Można tu odnaleźć najstarsze ślady browarnictwa w Niemczech. Książę Wilhelm IV wydał w 1516 roku słynny "Reinheitsgebot", czyli prawo czystości piwa, zgodnie z którym bawarskie piwa nie mogły zawierać żadnych innych składników oprócz wody, chmielu i jęczmienia.
      Kluski serowe (Kässpätzle) pochodzą z regionu Allgäu. Przyrządzane są z gęstego ciasta i "zeskrobywane" z deski do wrzącej wody. Następnie pokrywa się je śmietaną i regionalnym serem z Allgäu i podaje z przesmażoną cebulą.
      Pasztet z wątróbki (Leberkäse), klasyczna potrawa bawarskiej kuchni, jest to pieczeń z drobno siekanego mięsa wieprzowego i wołowego przygotowywana w formach chlebowych. Jako danie główne podawana jest z sałatką ziemniaczaną i jajkami sadzonymi lub na zimno z ogórkami kiszonymi.
      Słynnymi wyrobami masarskimi są białe kiełbaski monachijskie (Münchner Weißwurst) i norymberskie kiełbaski z rusztu (Nürnberger Rostbratwurst). Cielęco-wieprzowe, przyprawiane cebulą i pietruszką białe kiełbaski doskonale smakują ze słodką musztardą, preclami i bawarskim piwem. Norymberskie kiełbaski z rusztu można zjeść w świeżej bułce lub jako danie główne z kiszoną kapustą, ostrą musztardą i pożywnym chlebem.

Klimat, pogoda, średnie temperatury

      W Bawarii panuje klimat umiarkowany przejściowy, między morskim a kontynentalnym, w Alpach - górski. Średnie temperatury: od -5 do 1°C w zimie, od 12 do 23°C w lecie. Opady: od 800 do 1000 mm rocznie, od 2000 do 2500 mm rocznie (w Alpach Bawarskich).

Zobacz również:

Regiony

Miasta