Malowniczy krajobraz niewysokich gór
Schwarzwaldu i licznych dolin, rzek, górnego
Renu i
Dunaju, winnic i sadów, wielu urokliwych miast i miasteczek - tak najkrócej opisać można to, co czeka na gości odwiedzających Badenię.
Badenia to, mówiąc najprościej, południowo-zachodni zakątek
Niemiec. Jej terytorium stanowi mniej więcej połowę obszaru landu Badenia-Wirtembergia. Od zachodu Badenia graniczy z
Francją (najbliższe duże miasto -
Strasburg,
Alzacja), a od południa ze
Szwajcarią (najbliższe duże miasto -
Bazylea). Największe i najbardziej znane miasta Badenii to
Mannheim,
Heidelberg,
Karlsruhe,
Fryburg,
Baden-Baden oraz
Konstancja.
Z
Polski do Badenii najłatwiej dotrzeć samochodem - jadąc przez
Czechy (z
Wrocławia najlepiej kierować się do przejścia w Kudowie).
Historia
W XI w. Badenia stała się posiadłością rodu Zähringen, od roku 1112 była margrabstwem. Przez małżeństwa, kupno i wymiany ziem, niewielkie początkowo margrabstwo poszerzyło swe terytorium. Jednak od wieku XIV zaczęło ulegać podziałom dynastycznym, a w roku 1515 nastąpił podział Dolną Badenię i Górną Badenię (Baden-Durlach i Baden-Baden). Podział ten utrzymał się do roku 1771.
W okresie napoleońskim Badenia powiększyła swe posiadłości m.in. o ziemie Palatynatu położone na prawym brzegu Renu i Bryzgowię (Fryburg). W 1806 uzyskała dla panującego tytuł wielkiego księcia. W latach 1806-1813 należała do Związku Reńskiego, a w latach 1815-1866 do Związku
Niemieckiego.
W latach 1848-1849 Badenia dwukrotnie przeżyła rewolucję. W 1849 wielki książę opuścił kraj i wezwał na pomoc wojska pruskie. W wyniku represji po upadku powstania ponad 80 tys. mieszkańców Badenii było zmuszonych opuścić kraj.
W roku 1866 Badenia walczyła po stronie
Austrii przeciw Prusom, a po klęsce Austrii wystąpiła ze Związku Niemieckiego. W 1871 weszła w skład Cesarstwa Niemieckiego. Po I wojnie światowej w XI 1918 abdykował ostatni wielki książę Fryderyk II, a Badenię ogłoszono republiką (konstytucja z 21 marca 1919). Ostatni następca tronu Badenii ks. Maximilian von Baden był też ostatnim kanclerzem II Rzeszy. W Republice Weimarskiej i w III Rzeszy Niemieckiej Badenia stanowiła do 1945 kraj związkowy.
Po II wojnie światowej była początkowo podzielona między strefy okupacyjne amerykańską i francuską. Z terytoriów okupowanych przez wojska francuskie utworzono kraj Badenia ze stolicą we Fryburgu, określany często jako Badenia Południowa, zaś położone na północy kraju terytoria pod okupacją amerykańską weszły w skład Wirtembergii-Badenii ze stolicą w wirtemberskim Stuttgarcie. Po utworzeniu Republiki Federalnej Niemiec w 1949 zorganizowano referenda, na mocy których Badenia Południowa wraz z Wirtembergią-Badenią i Wirtembergią-Hohenzollern weszły w kwietniu 1952 w skład nowego kraju Badenia-Wirtembergia.
Atrakcje turystyczne
Sztandarowe atrakcje turystyczne Badenii to Heidelberg (zabytkowe miasto uniwersyteckie), katedra we Fryburgu, zabytki i muzea w Karlsruhe oraz w Konstancji, zamki, pałace i klasztory nad Renem, Neckarem i Dunajem oraz barokowe kościoły i klasztory w Górnej Szwabii.
Wpisany na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO dawny klasztor cystersów w Maulbronn jest najlepiej zachowanym tego typu kompleksem na północ od Alp, na którym odcisnęły swoje piętno chyba wszystkie style i epoki od architektury romańskiej po późnogotycką. W ciągu prawie 400 lat (1147-1537) mnisi z Maulbronn stworzyli wspaniałą zabudowę. Zachowany w dobrym stanie klasztor pozwala poznać autentyczną scenerię życia średniowiecznych zakonników.
Na Wyspie Reichenau na Jeziorze Bodeńskim założono w 724 roku klasztor, w którym przez następne stulecia pracowici mnisi, przepisując ręcznie drobnym pismem mądre księgi, stworzyli jedną z najbogatszych bibliotek średniowiecza. Trzy romańskie kościoły na wyspie, pochodzące z IX - XI wieku, stanowią przykład wczesnośredniowiecznej architektury Europy Środkowej. Obiekty sakralne znajdujące się na wyspie zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.
Plaże i sporty
Badenia to przede wszystkim raj dla narciarzy i miłośników jazdy na rowerze. Góry Schwarzwaldu są bardzo popularnym regionem turystycznym. Na jego obszarze znajdują się liczne ośrodki sportów zimowych, występują też źródła ciepłych wód mineralnych. Do bardziej znanych kurortów i uzdrowisk Schwarzwaldu zaliczyć można miejscowości takie jak: Badenweiler, Bad Peterstal-Griesbach, Wildbad i najbardziej znane Baden-Baden. Kuracjusze mają do wyboru w sumie kilkadziesiąt kurortów, w których mogą podreperować swoje zdrowie. Poza tym w Badenii - "kraju zdrowia" - funkcjonuje mnóstwo hoteli oferujących program typu "wellness", które dzięki spełnieniu jednolitych, obowiązkowych kryteriów otrzymały elitarny znak jakości "Wellness Stars".
Baden-Baden jest znanym na całym świecie uzdrowiskiem, miejscowością wypoczynkową oraz miastem międzynarodowych festiwali - miastem z niepowtarzalnym klimatem, w którym panuje ekskluzywny styl życia pośród bajecznie pięknego krajobrazu.
Pobliski Stuttgart jest, obok Budapesztu, jednym z największych miast-uzdrowisk Europy. Posiada najobfitsze zasoby wód mineralnych w Europie Zachodniej. Ten szczodry dar natury jest optymalnie wykorzystywany w trzech mineralnych kąpieliskach, gdzie kuracjusze szukają orzeźwienia, i 19 publicznych pijalniach.
Jednym z kąpielisk termalnych jest Cassiopeia Therme w Badenweiler. To akwen o powierzchni 1000 metrów kwadratowych, otoczony oszałamiającą architekturą.
Noclegi
Dla Badenii turystyka stanowi jedną z głównych gałęzi gospodarki, dlatego jest to region znakomicie przygotowany na przyjęcie nawet najwybredniejszych gości. Nocleg w hostelu np. w Baden-Baden albo w większym ośrodku miejskim to wydatek ok. 20 euro. Za noc w hotelu zapłacimy średnio od ok. 200 do 400 złotych.
Wycieczki fakultatywne
Badenia sąsiaduje z niezwykle ciekawymi regionami sąsiednich państw - są nimi francuska Alzacja (główne miasto - Strasburg) i szwajcarska Romandia (lub Szwajcaria Romandzka, główne miasto - Bazylea).
Ciekawie wygląda też sama trasa podróży z Polski - jeżeli wybierzemy się do Badenii samochodem. Po drodze mamy bowiem okazję zobaczyć miasta takie jak: Hradec Kralove, Praga i Pilzno (w Czechach), Norymbergę (w Bawarii) oraz Stuttgart (w Wirtembergii).
Kuchnia
Badenia oferuje wiele specjałów - podawanych w najwyższej klasy restauracjach. Jednak również w domowych kuchniach powstają najwspanialsze potrawy, proste i pożywne. Szwarcwaldzki tort wiśniowy, pierożki nazywane w Niemczech Maultaschen oraz kluski typu Spätzle są znane na całym świecie.
Pierożki (Maultaschen) z ciasta makaronowego nadziewanego szpinakiem i mielonym mięsem podawane są jako wkład do zupy albo samodzielnie po podsmażeniu (z cebulą i słoniną) lub zapieczeniu (w maśle, przykryte jajkami z foremek).
Zeskrobywane z deski i gotowane we wrzątku kluski Spätzle serwuje się do pieczeni z cebulą i do soczewicy z regionalnymi kiełbaskami zwanymi Saitenwürstle, przypominającymi "frankfurterki".
Kluski ziemniaczane (Schupfnudeln), ruloniki wielkości małego palca (z jajkiem, odrobiną mąki, soli oraz gałki muszkatołowej) doskonale pasują do pieczeni lub kiszonej kapusty.
Badeńskie przysmaki to zupa z czosnku niedźwiedziego, zupa szczawiowa z wędzonym pstrągiem, Bibeliskäs (twaróg ze szczypiorem i ziołami), kluski gotowane na parze z musem jabłkowym oraz kartoflanka, wątróbka cielęca, flaki na kwaśno i szwarcwaldzki tort wiśniowy.
Klimat, pogoda, średnie temperatury
Jako że Badenia jest krainą górzystą, to zimą temperatura często spada tu poniżej zera, z czego zadowoleni będą na pewno narciarze i snowboardziści. Poza tym klimat Badenii jest dość łagodny - wszak uprawia się tu winorośl. Wpływ na to ma między innymi obecność dużych rzek jak Ren i Neckar oraz lokalnie Jeziora Bodeńskiego (na granicy ze Szwajcarią).