Region Berlin

Niemcy

Trudno trafnie opisać Berlin w kilku prostych zdaniach, chcąc wspomnieć o wszystkich jego cechach szczególnych. Charakter Berlina najlepiej oddaje zdanie: "Berlin to wiele miast!". Berlin to połączenie niezwykle różnorodnych dzielnic, centrów i osiedli zajmujących obszar wielkości Monachium, Stuttgartu i Frankfurtu nad Menem razem wziętych. To światowe miasto o burzliwej przeszłości.
      Choć Berlin geograficznie i historycznie należy do Brandenburgii, to administracyjnie nie jest częścią tego landu - stanowi osobny, samodzielny kraj związkowy Niemiec. Berlin liczy 3,5 miliona mieszkańców (aglomeracja - 4,8 mln) i jest położony na terenach nizinnych, wśród wielu rozległych terenów leśnych i wodnych.
      Berlin leży niedaleko granicy polsko-niemieckiej na Odrze: ze Słubic do samego centrum Berlina jest 105 km, a z Poznania - 280 km, ze Szczecina - 145 km, a z Wrocławia - 345 km. Ponadto połączenia drogowe między największymi polskimi miastami a Berlinem są coraz lepsze. A poza tym, jeśli pojedziemy tam samochodem, nie będziemy musieli wypożyczać auta na miejscu, łatwiej będzie też wyskoczyć gdzieś poza miasto.
      Do Berlina można też dotrzeć pociągiem. Z największych miast Polski zachodniej, a także z Krakowa, kursują pociągi bezpośrednie - wyjątkiem jest Łódź (minimum jedna przesiadka - w Kutnie lub w Warszawie). Z jedną przesiadką trzeba się liczyć podróżując do Berlina również z Polski wschodniej (Olsztyn, Białystok, Lublin, Rzeszów, Kielce).
      Berlin obsługiwany jest przez dwa duże porty lotnicze: Schönefeld (Flughafen Schönefeld) i Tegel (Flughafen Tegel). Drugi z nich posiada połączenia z Warszawą i Krakowem (sezonowo).

Historia

      Obszar dzisiejszego Berlina był zamieszkiwany już przez przedstawicieli kultury halsztackiej, a nawet wcześniejsze kultury brązu. Germanie pojawili się tu w czasie wielkiej migracji z okresu ok. XIII-XII wieku p.n.e.

Pokaż cały opis

Wielkie

wędrówki ludów przez terytorium Brandenburgii i Berlina zaczęły się ok. 120 roku p.n.e. Wędrowały tędy plemiona germańskie, aż do przybycia Słowian, którzy zajęli ziemie opuszczone przez Germanów lub osiedlili się pośród nich. Gdy na teren dzisiejszego Berlina dotarli wojowie Karola Wielkiego, to zamieszkiwany był on przez związek plemienny określający się jako Hawelanie. W okresie następnym obszar ten ze względu na dobre połączenia rzeczne był infiltrowany przez wikingów.
Wspólne działania księcia Polan oraz króla Niemiec doprowadziły do upadku wyrosłych już tam słowiańskich ośrodków protopaństwowych. Gdy państwo Polan okazało się zbyt słabe, by przejąć pod swą kontrolę ów obszar, znalazł się on w całości pod kontrolą książąt Rzeszy. Utworzono Nordmark, czyli Marchię Północną. Około 1200 obszar ten był już poddany pełnej kolonizacji niemieckiej głównie z Saksonii oraz terenów dzisiejszej Holandii.
Samo miasto Berlin zostało założone w IX wieku przez plemiona słowiańskie (gród Kopanica przy ujściu rzeki Dahme do Szprewy, dziś dzielnica Köpenick) i określany łacińską Region Berlin

nazwą Berolina, która według jednej z hipotez pochodzi od słowiańskiego słowa brla, barla - oznaczającego miejsce bagniste, podmokłe. Rdzeń ten można odnaleźć w dolnołużyckiej nazwie Berlina - Barliń (stąd nazwa polskiego miasta Barlinek, niem. Berlinchen, dawniej też Klein Berlin) - oraz np. w polskim wyrazie barłóg.
Berlin, położony na prawym (północnym) brzegu Szprewy pierwszy raz wspomniany został w roku 1244. W 1307 zbudowano wspólny ratusz dla Berlina i Cölln (miasta położonego na wyspie na Szprewie, które po raz pierwszy zostało wspomniane w 1237 r.).
W swojej historii Berlin pełnił kilkakrotnie rolę stolicy różnych państw niemieckich: Marchii Brandenburskiej, Królestwa Prus, od 1864 r. stanowił stolicę Związku Północnoniemieckiego, a od 1871 zjednoczonych Niemiec - jako cesarstwa, a później Republiki Weimarskiej, III Rzeszy, NRD oraz współczesnych zjednoczonych Niemiec. W tym czasie kilkakrotnie znacznie powiększał swój stan posiadania, jeśli chodzi o powierzchnię, już przed II wojną światową osiągając na tyle duży obszar i znaczenie, że stał się miastem wydzielonym (administracyjnie nienależącym Region Berlin

do Brandenburgii).
      Po II wojnie światowej Berlin został podzielony na 4 sektory okupacyjne przez aliantów. Stąd też przed ponownym zjednoczeniem Niemiec miasto było podzielone na część wschodnią stanowiącą sektor sowiecki i od 1949 stolicę NRD i część zachodnią (Berlin Zachodni) będącą specjalnym obszarem administrowanym przez aliantów ze statusem zbliżonym do wolnego miasta. W latach 1961-1989 Berlin Zachodni został otoczony murem, którego zburzenie w 1989 r. stanowi symbol zjednoczenia dwóch części miasta oraz dwóch państw niemieckich. Decyzją Bundestagu, od 1991 Berlin stał się stolicą zjednoczonych Niemiec. Od 1999 w Berlinie swoje siedziby mają parlament i rząd.

Atrakcje turystyczne

      Liczba zabytków i atrakcji turystycznych Berlina jest imponująca. Znane na całym świecie są obiekty takie jak Brama Brandenburska, Reichstag, mur berliński, Wyspa Muzeów i Pałac Charlottenburg. Najcenniejsze obiekty wpisane zostały na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.
      Słynna Wyspa Muzeów zawdzięcza swą nazwę kilku niezwykle interesujących muzeom, a także niemieckim Region Berlin

władcom, dzięki którym zbiory tych muzeów są tak bogate. Muzeum Pergamonu (Pergamon-Museum), Stare Muzeum (Altes Museum), Galeria Narodowa (Nationalgalerie), Muzeum Bodego (Bode-Museum) oraz Nowe Muzeum (Neues Museum): muzea te są kulturową spuścizną XIX wieku - czasu wielkiego awansu łaknącego wiedzy mieszczaństwa oraz triumfu rozumu. Gmachy na Wyspie Muzeów nad Szprewą (Spree) mieszczą unikalne zbiory eksponatów archeologicznych i dzieł sztuki.
Jako spójna całość, na liście światowego dziedzictwa kultury UNESCO znajdują się również pałace i zespoły parkowe w Poczdamie i Berlinie. Zajmują one ponad 500 ha pomiędzy kompleksem Sanssouci w Poczdamie a Pawią Wyspą (Pfaueninsel) w Berlinie. Obejmują liczne budowle wzniesione na zlecenie władców Prus i Brandenburgii pomiędzy 1730 a 1916. W Berlinie oprócz Pawiej Wyspy znajduje się też zespół zamkowo-parkowy Babelsberg oraz pałac i park Glienicke. Najbardziej malownicza jest chyba Pawia Wyspa, na którą można się dostać jedynie promem. Położona pośród lasów, oblana wodami Haweli (Havel) wyspa porośnięta jest starodrzewem składającym się z około 400 dębów. Opisy rajskich wysp mórz południowych skłoniły Region Berlin

w 1793 roku króla Prus Fryderyka Wilhelma II do zakupu wyspy. Od XVIII wieku żyją tu także pawie, od których pochodzi nazwa wyspy: jest ich tu dziś około 60.
Jednym z najnowszych obiektów (właściwie jest to grupa obiektów) z listy światowego dziedzictwa kultury UNESCO (od 2008) są modernistyczne zespoły mieszkaniowe Berlina (Siedlungen der Berliner Moderne). Jest to sześć modernistycznych kompleksów mieszkaniowych powstałych w latach 1913-1934 na terenie Berlina: miasto-ogród Falkenberg, osiedle Schillerpark, wielki zespół mieszkaniowy Britz, osiedle im. Carla Legiena, Białe Miasto oraz wielki zespół mieszkaniowy Siemensstadt. Osiedla w duchu Nowej Rzeczowości (Neue Sachlichkeit) zaprojektowali niemieccy architekci, głownie Bruno Taut i Martin Wagner. Kompleksy ilustrują rozwój modernistycznego budownictwa socjalnego od miast-ogrodów po funkcjonalne wielkie zespoły mieszkaniowe.

Sporty

W Berlinie wiele jest terenów zielonych i obszarów wodnych, jak na przykład w dzielnicy Treptow-Köpenick. Liczne drogi wodne, wyspy, parki, łąki, aleje, wzgórza i obszary przyrody chronionej zachęcają do organizowania wycieczek i innych form spędzania wolnego Region Berlin

czasu w tej berlińskiej dzielnicy.
      Podobnie w dzielnicy Grunewald, w której znajdują się liczne jeziora. Rozciąga się ona od stacji kolei miejskiej (S-Bahn) Grunewald aż po granice miasta. Pobliskie obszary leśne wykorzystywane są przez berlińczyków do wypoczynku i uprawiania wielu dyscyplin sportu.
      Berlin to także liczne obiekty sportowe: lodowiska, pływalnie i wypożyczalnie rowerów. Wejście na lodowisko to koszt 3 euro dla dziecka i 4 euro dla osoby dorosłej (łyżwy - 3,50 euro). Wypożyczenie roweru kosztować może od 4 euro za godzinę do 300 za cały tydzień (na weekend: od 17 do 150) - w zależności od typu roweru.

Noclegi

      Berlin, jak większość stolic, nie jest miastem "tanim", ale jak większość stolic wybór miejsc noclegowych jest tutaj duży. Najmniejsza kwota, za jaką spędzić można noc w Berlinie w komfortowych warunkach to ok 70 złotych. Koszty spadają, jeśli jedziemy w więcej osób - np. jedna noc dla czterech osób w 4-gwiazdowym hostelu może kosztować tylko 17 euro.

Wycieczki fakultatywne

      Okolice Berlina obfitują Region Berlin

w różnego rodzaju atrakcje turystyczne - uzdrowiska termalne, miasta ze średniowieczną zabudową (mury obronne, katery, zamki) i liczne opactwa pocysterskie. Drugim wielkim skupiskiem obiektów zabytkowych jest Poczdam, stolica Brandenburgii.
Sanssouci (franc. bez zmartwień) - zespół parkowo-pałacowy Fryderyka II znajdujący się w Poczdamie i wchodzący w skład grupy obiektów pałace i zespoły parkowe w Poczdamie i Berlinie (lista światowego dziedzictwa UNESCO), jest ogromnym (ok. 290 ha) kompleksem ogrodów i budynków o różnym przeznaczeniu. Leży w północno-zachodniej części Poczdamu nad rzeką Hawelą. Został założony w poł. XVIII w. przez króla Prus, Fryderyka II Wielkiego. Fryderyk przebudował wzniesiony tu w 1669 r. barokowy pałac. Projekt powierzył Georgowi Wenzeslausowi von Knobelsdorffowi, który nadał rezydencji nowy styl rokoko. W poł. XIX w. pałac został przebudowany przez Fryderyka Wilhelma IV w stylu klasycystycznym. Park, z niemodnego wówczas już ogrodu barokowego, przekształcono w park krajobrazowy.
Również w Poczdamie znajduje się kolonia rosyjska Alexandrowka (Russische Kolonie Region Berlin

Alexandrowka) - osiedle drewnianych domów w stylu rosyjskim z początku XIX w. na północy Poczdamu. Kolonia została zaprojektowana przez Petera Josepha Lennégo na zlecenie króla Prus Fryderyka Wilhelma III dla ostatnich dwunastu rosyjskich śpiewaków z dawnego 62-osobowego chóru żołnierzy rosyjskich. Osiedle nazwano na cześć zmarłego w 1825 cara Aleksandra I, przyjaciela cesarza. Obiekt ten od 21 lat znajduje się na liście światowego dziedzictwa kultury UNESCO.
      Innym cennym poczdamskim zabytkiem jest ewangelicki kościół Zbawiciela w Poczdamie-Sacrow (Heilandskirche am Port von Sacrow zwany także "Heilandskirche" lub "Sacrower Kirche") leżący nad brzegiem Haweli na terenie parku przy pałacu Sacrow. Zaprojektowany w poł. XIX w. na podstawie wskazówek króla Fryderyk Wilhelma IV przez Ludwiga Persiusa w stylu arkadowym. Widziany z oddali kościół sprawia wrażenie statku zakotwiczonego przy brzegu. Świątynia znajduje się na terenie parku krajobrazowego nad Hawelą (niem. Havellenlandschaft) należącego do grupy pałaców i zespołów parkowych w Poczdamie i Berlinie.

Kuchnia

      Berlińska kuchnia ma w swoim menu kilka oryginalnych potraw, których będąc w Berlinie trzeba spróbować koniecznie. Takim daniem jest Bulette - składa się ono z chleba, cebuli, przypraw oraz siekanego mięsa, powinien spróbować każdy przyjezdny.
      Pączki Pfannkuchen, smażone w tłuszczu i nadziewane dżemem, w całych Niemczech nazywane są Berliner, tylko w samym Berlinie noszą tak skromną i zwyczajną nazwę.
      Klasyczną potrawą kuchni berlińskiej jest Currywurst, kiełbaska w sosie curry, przyrządzana zarówno we flaku, jak i bez niego. Currywurst można kupić prawie na każdym rogu. Serwuje się ją najczęściej z frytkami. Przysmak ten doczekał się nawet pomnika. Z biegiem lat, potrawą lubianą tak samo jak Currywurst, stał się także turecki Kebab (Döner).
      Spośród napojów najbardziej znane poza granicami miasta jest piwo Berliner Weiße. Jest to perliste piwo górnej fermentacji, warzone z mieszanki słodu pszennego i jęczmiennego. Smakuje lekko kwaskowo, więc najczęściej podawane jest z dodatkiem syropu z marzanki wonnej lub malin, i ze słomką.

Klimat, pogoda, średnie temperatury

      Berlin znajduje się w umiarkowanej strefie klimatycznej. Przeciętna temperatura roku wynosi +9,1°C, a średnia roczna ilość opadów wynosi 581 mm. Najcieplejszymi miesiącami są lipiec i sierpień (średnio od 14 do 24 st. C), ciepły jest też czerwiec (12-22°C) i maj (9-19°C). Na wypad poza sezonem nadają się również miesiące jesienne, wrzesień i październik (10-19 i 6-13°C). Najzimniejsze miesiące w Berlinie to styczeń (średnio -1,9°C) i luty (-1,5°C).

Zobacz również:

Regiony

Miasta