Park Narodowy Kornati

Park został założony w 1980 roku, rozciąga się na przestrzeni 300 km2 z małymi i dużymi wyspami (ponad 150 wysp i skał), klifami. Całkowita powierzchnia lądu wynosi 69 km2. Grupa wysp Kornati jest unikatowa w całym basenie morza Śródziemnego. Chłopskie i rybackie chaty są rozrzucone wzdłuż dobrze chronionych zatok otaczających wysp (Zut, Ist, Kornat). Między długimi i stromymi brzegami wysp można obserwować liczne klify i malownicze zatoczki. Wyspy archipelagu zbudowane są głównie z wapienia, dlatego też znajduje się tu wiele jaskiń, grot, szczelin, wąwozów, kotłów krasowych itp. Jasno-złoty kolor wapienia wraz z nieskażonym błękitem wody i nieba tworzą typowy dla Adriatyku krajobraz i niepowtarzalną atmosferę. Wyspy znane są przede wszystkim właśnie z klifów tzw. koron, wcinających się w morze stromych skał (prawdopodobnie stąd pochodzi nazwa Kornati). Najwyższe klify znajdują się na wyspie Klobučar (80 m). Podmorskie części klifów sięgają 100 metrów.

Wyspy są bezludne, przybywają na nie jedynie miłośnicy nurkowania, żeglarstwa i niczym nieskażonej nadmorskiej przyrody oraz ciszy i słońca. Na wyspach nie ma żadnych źródeł słodkiej wody, jedynie w grotach i zagłębieniach skalnych czasami zatrzymuje się deszczówka. Panuje tutaj łagodny, śródziemnomorski klimat, co wraz z wapiennym podłożem stanowiłoby idealne warunki do uprawy oliwek, fig, winorośli czy owoców cytrusowych. Jednak ten sam suchy klimat powoduje, że na wyspach prawie nie występuje roślinność - poza trawą i makią. Ciekawą, wyrastającą spomiędzy szczelin nasłonecznionych skał rośliną jest endemiczny chaber Centaurea ragusina. Na niektórych wyspach zachowały się niewielkie lasy z dębem ostrolistnym i jesionem mannowym (Orno quercetum ilicis). Kornati to najbardziej zagęszczony archipelag w całym basenie Morza śródziemnego.

Jest podzielony na dwie grupy - Dolne i Górne Kornaty. Ze względu na swoją wapienną budowę znajduje się tu wiele jaskiń, wąwozów i kotłów krasowych, a cały park jest miejscem wielbicieli nurkowania. Na wyspach brak jest bujnej roślinności i w związku z tym występuje tu mało zwierząt lądowych, poza jaszczurkami i rzadkimi na tych terenach zającami szarakami lub kunami. Za to bardzo bogaty jest tu świat ptaków. Sokół wędrowny, rarogi górskie, puchacze czy kormoran czubaty to jedne z tych niezwykłych mieszkańców, których możemy tam spotkać. Park bogaty jest w faunę i florę oraz niezwykłe formacje skalne. Powstał on dopiero w ostatnich latach, toteż infrastruktura turystyczna jest tu słabo rozwinięta (co można uznać zarówno za minus, jak i za plus).

Na Kornati nie wolno się wspinać, ale można je podziwiać z daleka bądź spod wody. Woda jest tam tak czysta, że świat podwodny można podziwiać choćby z łodzi. A jest to bardzo bogaty i piękny świat, skupiający kilkaset gatunków i podgatunków roślin morskich oraz prawie trzysta gatunków morskich zwierząt. Wody na terenie parku są czyste, a dno w znacznych partiach tworzą nieporośnięte skały wapienne, dzięki czemu nawet z łodzi widać jak na dłoni przepływające ryby. W wodach wokół wysp występuje aż 346 gatunków i podgatunków roślin morskich.

Świat zwierzęcy reprezentuje 295 gatunków i jednostek taksonomicznych niższego rzędu. Oczywiście najliczniej reprezentowane są mięczaki. Jest ich około 95 gatunków, m. in. ośmiornice, kalmary, mątwy i langusty. Z ryb, których jest tutaj ok. 65 gatunków, warto wspomnieć o trzech gatunkach skorpen, a także o kongerach, doradach i strzępielach. Ponadto występuje tu też 25 gatunków gąbek, 23 gatunki stawonogów i 12 gatunków parzydełkowców, np. koral żółty (Parazoanthus axinaellae) i przepiękny koral czerwony (Corralium rubrum). Spotkać tu można również szkarłupnie - rozgwiazdy, strzykwy (zwane popularnie ogórkami morskimi) i wiele innych.

Ciekawostką są też pojawiające się czasami delfiny. Wody Parku Kornati, a szczególnie zatoczki przy wyspach, należą do najbogatszych terenów rybackich w Chorwacji. Jednak łowienie ryb jest tutaj zabronione. Czasem można tu spotkać nawet delfiny. Na Kornati wyznaczonych zostało 7 punktów do nurkowania i kilka punktów widokowych, z których możemy podziwiać cały park. Dla lubiących zwiedzać miejsce to oferuje ruiny starych fortyfikacji, średniowieczne osady, twierdzę Tureta z czasów bizantyjskich oraz rzymską willę w Mala Proversa. Dziś są to ulubione miejsca żeglarzy i turystów, którzy lubią aktywne wakacje. Naturalne piękno wysp Kornati jest słynne w całym świecie. Znajdują się tu ruiny starych fortyfikacji, rzymska willa w Mala Proversa, stary chrześcijański kościół Św. Marii i średniowieczne twierdze i osady.