Grenlandia

Dzisiaj z wyrażeniem "zielona wyspa" kojarzymy głównie Irlandię - ale nie ona jako pierwsza zasłużyła na to miano: pierwsza była Grenlandia. Być może norwescy wikingowie, którzy nadali jej tę nazwę (dosł. 'zielony kraj'), zrobili to z przekory. A być może tysiąc lat temu rzeczywiście była to zielona wyspa. Jedno jest pewne - choć dla świata odkryta tak dawno, wciąż pozostaje nieodkryta jako cel turystycznych podróży Europejczyków, w tym także Polaków. Najwyższa pora, by to zmienić.
      Grenlandia to największa wyspa na Ziemi (2175,6 tys. km²), w 84% pokryta jest przez lądolód (tylko 341,7 tys. km² jest wolnych od lodu). Jej ludność to zaledwie 57,6 tys. ludzi (prawie 90% to Inuici). Polska nazwa Grenlandii pochodzi od nazwy norwesko-duńskiej - Grønland (czyt. gronle). W języku Inuitów Grenlandia to Kalaallit Nunaat, czyli 'nasza ziemia'. Stolica Grenlandii to Nuuk (duń. Godthåb - 'dobra nadzieja'), 15-tysięczne miasto leżące u południowo-zachodnich wybrzeży wyspy. Waluta obowiązująca na wyspie to korona duńska. Język urzędowy Grenlandii to język grenlandzki (jeden z trzech dialektów języka tamtejszych Inuitów), w użyciu jest także duński i angielski. Dużo ponad 90% mieszkańców Grenlandii jest wyznania luterańskiego, chociaż i tam odczuwalne są skutki postępującej laicyzacji, która ma miejsce w krajach nordyckich.
      Ceny na Grenlandii są wyższe niż w Danii, ponieważ większość produktów pochodzi z importu. A należy zaznaczyć, iż Dania to jeden z najdroższych krajów Europy. Bardzo drogi jest transport. Supermarkety z dużym wyborem towarów spotkać można w większych miejscowościach (Brugsen, Pisiffik). W mniejszych osadach działają sklepy sieci Pilersuisoq, z zazwyczaj ograniczonym i droższym asortymentem. Szczególnie drogie są świeże warzywa, owoce i - co ciekawe - lokalne mrożone produkty, jak mięso foki, krewetki, baranina i ryby.
      Telefony stacjonarne dostępne są niemal w każdej miejscowości (kierunkowy +299), a automaty na lotniskach, w niektórych sklepach i hotelach, zasięg sieci komórkowej występuje jedynie w pobliżu większych osad (operator Tele Greenland). Dostęp do internetu jest powszechny, choć dostęp publiczny ograniczony (hot-spoty na niektórych lotniskach, płatne stanowiska komputerowe w biurach turystycznych).
Pokaż cały opis

      Pewien Grenlandiaproblem stanowi dotarcie na Granlandię - chodzi przede wszystkim o cenę (ok. 3000 zł w jedną stronę, stan na rok 2007). Najpierw należy dolecieć do Kopenhagi, a stamtąd samolotami SAS, Air Iceland lub Air Greeland. Lot trwa ok. 5 godzin.

Historia

      Historia Grenlandii to historia zmagań człowieka z panującymi na niej ekstremalnymi warunkami, z zalegającą na ok. 84% wyspy pokrywą lodową, ograniczającą aktywność człowieka do wybrzeży. Grenlandia nie była znana Europejczykom aż do X w., kiedy odkryli ją norwescy wikingowie, którzy zabłądzili w drodze na Islandię. Przed tym odkryciem przez długi czas zamieszkiwały ją ludy arktyczne, choć w chwili przybycia wikingów była niezamieszkana. Przodkowie dzisiejszych Inuitów przybyli na wyspę dopiero na początku XIII w. Inuici byli jedynym ludem, jaki zamieszkiwał wyspę przez kilkaset lat. Przez długi czas norwescy osadnicy zamieszkiwali Grenlandię wspólnie z Inuitami - prawdopodobnie wzajemnie nie wiedząc nic o swojej obecności na wyspie. Ostatecznie europejskie kolonie na Grenlandii wymarły ok. roku 1430, choć mogło to nastąpić też sto lat później.
      W Grenlandia1536 r. Dania i Norwegia ostatecznie stopiły się w jeden organizm państwowy. Od tego momentu Grenlandia była uznawana za terytorium należące bardziej do Danii niż do Norwegii. A kiedy w 1814 r. Norwegia oddzieliła się od Danii i złączyła się ze Szwecją unią personalną, wszystkie kolonie należące do obu krajów (łącznie z Grenlandią) zostały przy Danii. W ciągu XIX w. wzrosło zainteresowanie regionem, po części powodem tego były wyprawy polarne badaczy i naukowców, takich jak William Scoresby i Knud Rasmussen. W tym samym czasie rozwijająca się kolonizacja duńska miała głównie charakter handlowy - nie zamierzano się na wyspie osiedlać. Powodzeniem zakończyła się także działalność misjonarska Duńczyków. Od tego czasu nasilają się kontakty duńsko-grenlandzkie i powoli zaczyna kształtować się nowe społeczeństwo i ustrój wyspy.
      Na mocy orzeczenia Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej z 1933 r. w sporze duńsko-norweskim o Grenlandię uznano prawa Danii do zwierzchnictwa nad Grenlandią. Podczas II wojny światowej Grenlandia była praktycznie odcięta od Danii i umocniła swoje kontakty ze Stanami Zjednoczonymi i Kanadą. GrenlandiaPo wojnie ponownie znalazła się pod kontrolą Danii, ale zniesiono status kolonii - ONZ wpisała Grenlandię na listę terytoriów niesamodzielnych. W 1953 r. mieszkańcy wyspy opowiedzieli się za pełną integracją z Danią, co zaakceptowała ONZ. Mimo iż nadal jest częścią Królestwa Danii, od 1979 r. wyspa posiada pewien stopień autonomii. Grenlandia po przystąpieniu Danii do Wspólnoty Europejskiej wyłączyła się spod prawa wspólnotowego. W 2008 r. odbyło się referendum, w którym mieszkańcy Grenlandii opowiedzieli się za zwiększeniem autonomii. Wyniki referendum zostały przez Danię przyjęte.

Atrakcje turystyczne

      Fascynująca jest surowa arktyczna przyroda Grenlandii - skaliste i lodowe góry, fiordy, skaliste wybrzeża, kwitnąca latem tundra i gigantyczny lądolód wypełniający całe wnętrze wyspy. Grenlandzkie zabytki to resztki ruin po Normanach (wikingach) i drewniane duńskie budynki kolonialne z XVIII w.
      Dla wielu turystów zaskoczeniem jest nowoczesność grenlandzkiej architektury. W osadach zobaczymy kolorowe drewniane domki prefabrykowane w Danii i piętrowe bloki.

Plaże i sporty

      Jeżeli ktoś Grenlandiamógłby się kąpać w wodach przybrzeżnych Grenlandii - to tylko ludzie odporni na zimną wodę, czyli "morsy". Za to każdy może uprawiać tu narciarstwo, wybrać się na wyprawę z przewodnikiem, na przykład zaprzęgiem ciągniętym przez psy. Gdzieniegdzie można spotkać wypożyczalnię rowerów i przejechać się po grenlandzkich bezdrożach, oczywiście w okresie, kiedy na drogach nie ma śniegu.
      Wypożyczenie samochodu na jeden dzień to koszt ok. 900 koron (pełny bak w cenie).

Noclegi

      We wszystkich większych osadach są hotele (czasami jest to nazwa umowna, tycząca się raczej pensjonatów). Jedna noc w hotelu to od ok. 300 do ok. 1300 koron duńskich. Nocleg w schronisku młodzieżowym kosztuje ok. 250 koron (bez pościeli!).
      Biwakować można niemal bez ograniczeń, a w niektórych osadach (np. Ilulissat) są zagospodarowane płatne pola biwakowe.

Wycieczki fakultatywne

      Specjalnością Gernlandii są zorganizowane wyprawy wędkarskie i myśliwskie (pełna Grenlandiaobsługa: transport, obozowiska, pozwolenia, wyżywienie), można np. wziąć udział w jedynym w swoim rodzaju polowaniu miejscowych myśliwych w okolicy Qaanaaq. Wyprawa typowo grenladzka to np. rejs łodzią, podczas którego ogląda się wieloryby. Albo wycieczka w teren z przewodnikiem (np. na wyspie Qeqertarsuaq, inaczej Disko) - transport statkiem i psim zaprzęgiem: 1440 kr - jednodniowa, 2040 kr - dwudniowa.
      Można też pojechać na przejażdżkę psim zaprzęgiem (tylko na wschodnim wybrzeżu, a na zachodnim od Sisimiut na północ) - co kosztuje kilkaset koron za 2 godz., do kilku tys. za kilka dni.
      Podczas innej wycieczki łodzią zobaczyć można lokalne atrakcje, takie jak ruiny kościoła Normanów w Hvalsey i ciepłe źródła Uunartoq. W cenie wycieczki (ok. 500 kr) jest także rejs wśród gór lodowych w Ilulissat.
      Dla narciarzy wielką atrakcją będzie tzw. heliskiing - czyli zjazd po "dzikich" stokach, rolę wyciągu spełnia śmigłowiec.
      I jeszcze jedna propozycja dla miłośników dzikiej przyrody: "Musk ox safari" (przejażdżka w poszukiwaniu wołów piżmowych) połączona z wycieczką pod lądolód w okolicy Kangerlussuaq (południowy zachód Grenlandii).
      Na Grenlandii organizuje się również krótkie wycieczki widokowe - samolotem lub śmigłowcem. Niektóre z lądowaniem na lądolodzie.

Kuchnia

      Rdzenna ludność Grenlandii z racji zmieniających się warunków klimatycznych musiała nauczyć się modyfikować swoją dietę. Wypadkową tego jest kuchnia dość tłusta. Do wielu składników Inuici nie mieli dostępu, zatem w ich tradycji kulinarnej niewiele jest warzyw i owoców. Dominują potrawy z mięsa bizonów, łosi i kóz oraz ryb takich jak łosoś i dorsz. W najdalej wysuniętych na północ zakątkach królują dania z mięsa zwierząt takich jak foki, zające polarne i morsy oraz ryb (np. palia alpejska). Kuchnię grenladzką uzupełniają wpływy norweskie i duńskie. Im kuchnia grenladzka zawdzięcza m.in. obecność różnego rodzaju pieczywa, deserów i bardziej wyszukanych dań mięsnych i warzywnych.

Klimat, pogoda, średnie temperatury

      Na Grenlandii panuje klimat arktyczny, jednak ze względu na dużą rozciągłość południkową wyspy jest on zróżnicowany. Na wybrzeżu zachodnim i południowym wilgotny - pogoda bywa tu zmienna, często pochmurna i wietrzna, w głębii lądu klimat jest bardziej kontynentalny, a pogoda stabilniejsza. Przyjeżdżając latem trzeba być przygotowanym zarówno na warunki słotnej polskiej jesieni, jak i na słoneczną pogodę z temperaturą nawet powyżej 20°C (zwłaszcza w okolicach Kangerlussuaq). Stabilna i słoneczna pogoda jest bardziej typowa dla lata i zimy, natomiast wiosną i jesienią w ciągu kilku kolejnych dni można spodziewać się słońca, śniegu i deszczu.
Zobacz również:
Kraje
Regiony
Singapur Singapur Singapur to miasto-państwo położone na południowym krańcu Półwyspu Malajskiego. Leży na wyspie oddzielonej cieśniną Johor od Półwyspu Malajskiego, w otoczeniu wysepek indonezyjskiego archipelagu Riau. Nazwa Singapur pochodzi od dwóch... Riwiera Olimpijska Riwiera Olimpijska Wyspy Zielonego Przylądka to archipelag dziesięciu głównych i kilku mniejszych wysp, położony w środkowej części Oceanu Atlantyckiego. Mimo, że nie leży na głównym szlaku wypraw turystycznych, jest zakątkiem idealnym na udany wypoczynek.... Nepal Nepal Odkryj z nami tajemnice Nepalu        Nepal jest górskim krajem położonym na południowych stokach Himalajów , pomiędzy Chinami a Indiami . Jest to kraina o wielowiekowej historii, barwnej mozaice kultur i... Uganda Uganda Podstawowe informacje        Uganda jest malowniczym państwem we wschodniej części Afryki, graniczy m. in. z Kongiem , Sudanem oraz Kenią . Brak bezpośredniego dostępu do morza znacznie utrudnia rozwój... Ekwador Ekwador Położenie i specyfika        Ekwador położony jest na wybrzeżu zachodnim Ameryki Południowej nad Oceanem Spokojnym, w sąsiedztwie Peru (z którym graniczy na południu) i Kolumbii (z którą dzieli granicę... Albania Albania Podstawowe informacje        Albania , położona w Europie południowo-wschodniej, na Półwyspie Bałkańskim , rozciąga się u wybrzeży Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego . Przyciąga turystów turkusową wodą,... Ghana Ghana Podstawowe informacje       Kraj wiecznie zielonych lasów, diamentów, osamotnionych, złocistych plaż i wspaniałej, afrykańskiej kultury. Idealne miejsce dla kogoś, kto nie boi się upałów, podróżniczej... Białoruś Białoruś Podstawowe informacje        Białoruś (Republika Białorusi) jest krajem we Europie Wschodniej, graniczącym z Litwą , Łotwą , Rosją , Ukrainą i Polską . Państwo nie posiada dostępu do morza. Najwyższym... Kambodża Kambodża Nadeszła pora, by Kambodża zaczęła kojarzyć się nam z takimi wyrażeniami, jak " najlepsze wakacje ", "niezwykłe zabytki", "wspaniali ludzie". Bez wątpienia są po temu powody. I żeby się o tym przekonać, najlepiej po prostu pojechać na urlop... Zanzibar Zanzibar Zanzibar jest to zarówno nazwa tropikalnej wyspy, należącej do Tanzanii , jak i miasta położonego na wyspie, będącego zarazem jej stolicą. Ten zakątek świata słynie z plantacji goździkowców i z palm kokosowych.... Etiopia Etiopia Położenie        Etiopia to państwo położone we wschodniej części Afryki (tzw. Rów Afrykański). Od wschodu graniczy z Dżibuti i Somalią , od północy z Erytreą , od zachodu z Sudanem , a od południa z... Malawi Malawi Malawi (dawniej Niasa ) to ogromne jezioro położone w południowo - wschodniej Afryce , najdalej na południe spośród jezior wypełniających szczeliny Wielkich Rowów Afrykańskich. Jest prawdziwym skarbem tej części kontynentu. Jego wody kryją... Kuba Kuba "Kuba wyspa jak wulkan gorąca" - ten cytat z piosenki Janusza Gniatkowskiego, który zna niemal każdy, doskonale oddaje charakter wyspy . Egzotycznej, pełnej niespodzianek, gorącej - po prostu doskonałej do spędzenia niezapomnianych wakacji .... Sri Lanka Sri Lanka Dzisiejsza nazwa państwa oznacza w sanskrycie " olśniewający kraj ". Została ona przyjęta w 1972 roku. Pośród innych wcześniej używanych nazw Sri Lanki wymienić można arabską nazwę Tenerism ("wyspa rozkoszy"), bądź określenie "Wyspa nauki"... Maroko Maroko Zapierające dech w piersiach krajobrazy, mozaika barw, powietrze przesiąknięte przyprawami, kadzidłami i egzotycznymi perfumami. W miastach wiele kawiarenek, rozsianych pomiędzy labiryntami wąskich uliczek. Wystrój ich najczęściej jest... Tanzania Tanzania Położona we Wschodniej Afryce Tanzania jest jednym z wymarzonych miejsc dla turystów . Na jej terenie znajdują się zarówno słynne z safari sawanny, jak i jedne z najpiękniejszych plaż na świecie, a także wyrastający prosto z płaskowyżu... Izrael Izrael Izrael jest wyjątkowo ciekawym miejscem na spędzenie urlopu - jeśli zdecydujemy się właśnie tam odbyć podróż, z pewnością nie będziemy żałować. To kraj różnorodny zarówno pod względem kulturalnym, jak i geograficznym. W jego granicach... Indonezja Indonezja Podstawowe informacje       Łowcy głów, wielkie warany, cudowne widoki - to wszystko oferuje ci Indonezja . Ten wyspiarski kraj, składający się z ponad 13 tysięcy wysepek, położony jest w Azji... Wenezuela Wenezuela Podstawowe informacje        Wenezuela to prawdziwa perełka Ameryki Południowej . Tutejsze krajobrazy zachwycają swoja urodą, klimatyczne miasteczka kuszą otwartością tubylców i regionalnymi wyrobami. Piękne... Bhutan Bhutan Królestwo Smoka        Bhutan (w narodowym języku dzongkha: Druk Jul) to niewielkie państwo, położone we Wschodnich Himalajach . Nazwa kraju oznacza Królestwo Smoka. Ze względu na swoją niedostępność oraz - do...
Opinie i wspomnienia
Obiekty
Miejscowości
© 2010 - 2024 Lasty.com.pl