Pojezierze Mazurskie to region w skali
Polski niewielki, ale trudno dziś sobie wyobrazić Polskę bez "
krainy 1000 jezior", bez mazurskich letnich festiwali,
wakacji pod żaglami czy kajakowego spływu Krutynią.
Pojezierze Mazurskie rozciąga się mniej więcej od Węgorzewa na północy po Szczytno na południu oraz od Olsztyna (który należy do
Warmii) na zachodzie po Ełk i Pisz na wschodzie. Największym mazurskim jeziorem, a zarazem największym jeziorem Polski, jest Jezioro Śniardwy (113,8 km2). Poza rozległymi płytkimi jeziorami więcej tu jednak jezior rynnowych, głębszych i o podłużnym kształcie.
Historia regionu
Mazury to ziemia o burzliwej historii. W okresie średniowiecza przez wiele wieków mieszkały tu plemiona Prusów, należących do grupy etnicznej Bałtów – wraz ze Żmudzinami, Litwinami, Jaćwingami i Łotyszami. Śladami ich bytności są przede wszystkim nazwy miejscowości, jezior i rzek. Piętno nie tylko w nazewnictwie, ale głównie w architekturze pozostawili
Niemcy, którzy zarządzali
Mazurami przez wiele wieków.
Zabytki
Warmia i Mazury to, podobnie jak
Pomorze Gdańskie, ziemia krzyżackich warowni. Zamki krzyżackie przetrwały niemal w każdym większym mieście: w
Ostródzie,
Nidzicy,
Działdowie,
Szczytnie,
Olsztynie,
Kętrzynie,
Węgorzewie,
Rynie i
Pasłęku etc.
Zamki budowali też bogaci biskupi warmińscy. Najsłynniejszy z nich znajduje się w
Lidzbarku Warm., mniej znane w
Rzeszlu i
Jezioranach.
Z czasów samodzielnego Królestwa Pruskiego pochodzi wiele rezydencji junkierskich. Są to głównie budowle barokowe, a znajdziemy je m. in. w
Smolajnach koło
Dobrego Miasta, w
Drogoszach koło
Kętrzyna i w
Sztynorcie koło
Giżycka.
Bogactwo zabytków architektury dopełniają głównie gotyckie i barokowe kościoły (te najbardziej znane to kościół w
Ornecie i
Świętej Lipce), oraz budownictwo ludowe i przemysłowe, na czele z wiatrakami holenderskimi, młynami wodnymi i innymi konstrukcjami hydrologicznymi.
Na Warmii i Mazurach wiele też osobliwości, jakie w innych rejonach Polski trudno znaleźć, by wymieć choćby kwaterę Hitlera w Gierłoży, cmentarzysko Jaćwingów, Warmińsko-Mazurski Szlak Bociani (okolice Bartoszyc) czy pole bitwy pod Grunwaldem, gdzie co roku ok. 15 lipca odbywa się jej rekonstrukcja.
Samo Pojezierze Mazurskie to ostoja dzikiej przyrody, można tu spotkać też m. in. rezerwaty chroniące różne gatunki zwierząt, np. rezerwat bobrów koło Ełku, hodowlę koników polskich koło Mikołajek i fermę jeleniowatych w Kosewie koło Mrągowa.
Drogi i transport
Nie ma problemu z dojazdem samochodem do zdecydowanej większości miejscowości, choć co prawda sieć dróg nie jest zbyt gęsta z powodu dużej ilości jezior i dużych kompleksów leśnych.
Wycieczki i zwiedzanie
Podróżowanie po Pojezierzu Mazurskim na pewno trzeba rozpocząć od zakupienia dokładnej mapy, ponieważ ze względu na dużą ilość obszarów wodnych i leśnych naprawdę łatwo się tutaj zgubić. Poza atrakcjami samych Warmii i Mazur warto też skorzystać z bliskości Rosji (Królewiec) i Litwy (Druskienniki, Troki). Mimo trudnych warunków do budowy dróg, ich sieć jest tutaj dość gęsta i do każdej miejscowości można dojechać po asfalcie.
Noclegi
Ostatnie lata przyniosły duży rozwój bazy noclegowej na Mazurach. Region ten zaczęło odwiedzać też wielu zagranicznych turystów. Przybyło kwater prywatnych (agroturystyka, pensjonaty) i hoteli. I mimo, że Pojezierze Mazurskie cały czas zachowuje swój tradycyjny, na wpół dziki charakter, to jest też regionem bardzo dobrze przygotowanym na przyjęcie wielu turystów o rozmaitych oczekiwaniach.
Wakacje i wypoczynek
Od wielu lat Pojezierze Mazurskie ściąga wielu miłośników żeglarstwa. Stan i poziom infrastruktury żeglarskiej i wodniackiej stale się poprawia i podnosi. W ostatnich latach region ten został odkryty przez fanów jazdy na rowerze. Na rowerach jeżdżą tu nie tylko Polacy, ale i goście z Europy zachodniej.
Do łask wraca także promowa żegluga rzeczna, a niezmierną popularnością wśród kajakarzy cieszą się tutejsze rzeki, szczególnie zaś Krutynia (koło Mrągowa). Wypożyczalnie sprzętu wodnego są dość często spotykane, można więc wybrać się w podróż bez własnego.