Niziny Węgierskie

Węgry
Największą część Wielkiej Niziny Węgierskiej zajmują Węgry (50 tys. km kw., co stanowi połowę obszaru tego kraju). Mniejsze jej fragmenty należą do Chorwacji, Rumunii, Serbii, Słowacji i Ukrainy. Węgierskie nazwy tej krainy to Alföld lub Nagyalföld, co można przetłumaczyć jako "nizina" i "wielka nizina".
      Wielka Nizina Węgierska posiada bardzo żyzne gleby, dzięki temu od wieków jest to obszar żyjący głównie z rolnictwa i dość zamożny. Na jej obszarze nie ma wielkich miast, wielkich ośrodków przemysłowych, co sprawia, że powietrze jest tutaj czyste. Niezwykłe są też tutejsze krajobrazy - jak okiem sięgnąć pola, gdzieniegdzie lasy, a do tego gęsta sieć dużych rzek. Na Wielką Nizinę Węgierską warto przyjechać też dla oryginalnej węgierskiej kuchni, a także po to, by lepiej poznać kulturę naszych "bratanków" Węgrów.

Historia

      Wielka Nizina Węgierska wchodzi w skład Kotliny Panońskiej, do której pod koniec IX w. przybyli Węgrzy. Wcześniej tereny te zamieszkiwali Celtowie, później były one najdalej na północ położonymi dzielnicami Cesarstwa Rzymskiego, a w średniowieczu były obszarem zasiedlanym głównie przez Słowian. Węgrzy etnicznie wymieszali się ze Słowianami, wiele słowiańskich nazw miejscowych lub nazw rzek, jezior pozostawili niemal w niezmienionej formie, ale w niewielkim stopniu przyswoili sobie słowiański język.
      W średniowieczu Wielka Nizina Węgierska była głównym terenem, na którym następowała ekspansja Węgier. Później Węgrów zaczęli skutecznie wypierać Turcy. Po kryzysie politycznym, jaki dotknął Turcję pod koniec wieku XVII, Turcy zmuszeni byli do wycofania się m.in. z Wielkiej Niziny Węgierskiej. Skorzystali na tym w głównej mierze Węgrzy, którzy - mimo że często musieli z poświęceniem walczyć o swoje prawa - od tamtej pory pozostają w dużym stopniu, bądź całkowicie (tak jak dziś), niezależni.

Atrakcje turystyczne
Pokaż cały opis

      Jednym Niziny Węgierskiez niewielu obiektów z listy światowego dziedzictwa UNESCO znajdujących się na Węgrzech jest Park Narodowy Hortobágy (węg. Hortobágyi Nemzeti Park), założony w 1973 roku właśnie na Wielkiej Nizinie Węgierskiej. Jest pierwszym węgierskim parkiem narodowym. Zajmuje powierzchnię 82000 ha i jest największym węgierskim parkiem narodowym o spójnym obszarze. Park obejmuje obszar pierwotnego stepu puszty (Węgrzy czytają to słowo pusta), obecnie sztucznie nawadniany wodą z Cisy. Park Hortobágy leży niedaleko Debreczyna. Debreczyn to 200-tysięczne miasto, stolica kulturalna i ekonomiczna wschodnich Węgier, posiada dość sporo ciekawych zabytków, jest to na pewno miasto godne nadłożenia drogi.
      Innym parkiem narodowym na obszarze Wielkiej Niziny Węgierskiej jest Park Narodowy Dunaj-Drawa (węg. Duna-Dráva Nemzeti Park) położony w południowo-zachodniej części kraju na terenach zalewowych nad Dunajem i Drawą.
      Inne ciekawsze miasta i miejscowości tej części Węgier to m.in. Békéscsaba (zabytki z XVIII-XIX w., duże skupisko mniejszości słowackiej) i Segedyn (węg. Szeged, Niziny Węgierskiemiasto nieco mniejsze od Debreczyna, ale dużo od niego ciekawsze, leży niedaleko granicy z Serbią).

Sporty

      Nizinę Węgierską można uznać za wymarzone miejsce do jeżdżenia na rowerze dla tych, którzy lubią jazdę łatwą, lekką i przyjemną. Różnice wzniesień są tutaj minimalne. Jednak ze względu na dużą rozległość obszarów uprawnych sieć dróg asfaltowych jest dość rzadka. Można więc wybierać drogi nieasfaltowe, przy czym - dla większego bezpieczeństwa - lepiej nie wypuszczać się w takie trasy samemu.

Noclegi

      Nizina Węgierska to obszar typowo rolniczy, mało jest tu dużych miast, a więc główną część bazy noclegowej stanowią małe pensjonaty i kwatery prywatne. Na większy wybór, w tym na hotele o dobrym standardzie liczyć można w miastach takich jak Segedyn i Debreczyn.

Wycieczki fakultatywne

      Będąc w południowo-wschodniej części Węgier na wyciągnięcie ręki ma się kraje bałkańskie - Chorwację, Serbię i Rumunię. Niziny WęgierskieW tym ostatnim kraju warto zwiedzić Oradeę (węg. Nagyvárad, pol. Wielki Waradyn, Warad Wielki). To miasto wielkości Debreczyna, do jego najciekawszych zabytków należą: katedra katolicka, teatr, ratusz i synagoga. Jedną czwartą ludności Oradei stanowią Węgrzy. Urokliwym miastem jest też serbska Subotica (99 tys. mieszkańców, tam można zaopatrzyć się w wyśmienitą serbską śliwowicę) - ok. 40 od Segedyna - i rumuński Arad (sporo zabytkowych cerkwi i twierdza z końca XVIII w.). Nieco więcej czasu i energii potrzeba na wypad do chorwackiego Osijeku. Ale dla pięknego barokowego starego miasta z twierdzą (chorw. Tvrdja) i wieloma barokowymi kościołami - jednym słowem: warto.
      Węgry nie mają dostępu do morza, ale jest to rekompensowane przez obecność na terenie tego kraju kliku dużych jezior. Najbardziej znanym jest oczywiście Balaton. Sezon turystyczny trwa nad nim od czerwca do końca sierpnia. Średnia temperatura wody w lecie wynosi około 23°C. Inne atrakcje turystyczne Balatonu to m.in.: możliwość żeglowania, wędkowania oraz zwiedzania okolicznych terenów Niziny Węgierskie- winnic na północnym brzegu oraz tętniących życiem kurortów na południu. Miejscem godnym zwiedzenia jest również półwysep Tihany na którym znajduje się muzeum i biologiczna stacja badawcza.
      Kilka kilometrów na zachód od południowego krańca Balatonu leży jezioro Hévíz (węg. Hévízi-tó albo jezioro Gyógy, węg. Gyógy-tó) - największe naturalne jezioro termalne w Europie. W leżącym nad jeziorem miasteczku Hévíz w XIX wieku powstało bardzo znane i popularne uzdrowisko. Najcenniejszym jeziorem Węgier jest Jezioro Nezyderskie leżące na Nizinie Nezyderskiej, w północno-zachodniej części Małej Niziny Węgierskiej. W 2001 r. krajobraz kulturowy jeziora Fertő/Neusiedler został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO (wcześniej, w 1977 roku, został wpisany na listę rezerwatów biosfery). Jezioro Cisa, leżące w północno-wschodniej części Wielkiej Niziny Węgierskiej, to ośrodek turystyki i wypoczynku konkurujący z zatłoczonym i drogim Balatonem. Na brzegach Jeziora Cisa powstała sieć kąpielisk, hoteli i ośrodków wypoczynkowych. Najważniejsze z nich to Tiszafüred, Kisköre, Niziny WęgierskieAbádszalók (ośrodek sportów wodnych), Poroszló i Sarud (ośrodki rybackie). We wsiach nad Jeziorem Cisa wynajmuje się łodzie i organizuje się wycieczki. Warto też pojechać nad jezioro Velence (węg. Velencei-tó), które leży w północno-wschodnich Węgrzech (komitat Fejér). Jest ono pochodzenia tektonicznego, a jego wody bogate są w sole mineralne i wykazują właściwości lecznicze. Nizinny, południowy brzeg jeziora, obfituje w piaszczyste plaże, zaś wody jeziora latem szybko się nagrzewają, osiągając nawet 26-28°C. Na południowym brzegu jeziora Velence leżą liczne kurorty i kąpieliska, z których największe to Gárdony i Agárd. Nazwa jeziora - Velence - znaczy po węgiersku "Wenecja", nazwa ta pochodzi od weneckich rzemieślników, osiedlonych w tej okolicy przez króla Macieja Korwina.

Kuchnia

      Kuchnia węgierska należy do kuchni środkowoeuropejskich, wyróżnia się jednak pośród nich charakterystycznymi cechami, co w połączeniu z jej wysoką jakością czyni z niej odrębne zjawisko wśród kuchni świata. Najbardziej znaną z tych cech jest obfite używanie jako przyprawy czerwonej papryki w proszku, współcześnie głównie słodkiej.
      Umiarkowanie ciepły, dość suchy klimat i żyzność gleb Kotliny Panońskiej zapewnia Węgrom obfitość i znakomitą jakość zbóż i innych produktów rolnych. Wśród upraw owocowych należy zwrócić uwagę na winną latorośl dostarczającą winogron zarówno do bezpośredniej konsumpcji jak i do produkcji wina.
      Przepływające przez Węgry rzeki Dunaj i Cisa oraz wielkie, ciepłe jezioro Balaton (lub Jezioro Błotne, od wyrazu blato) dostarczają ryb słodkowodnych. Najsłynniejszą z nich jest balatońska odmiana sandacza zwana fogas. Kuchnia węgierska znana jest także z wyśmienitych potraw z karpia, suma, szczupaka i ryb jesiotrowatych.
      Na obszarze obecnego państwa węgierskiego brak wysokich gór i lasów, zwłaszcza iglastych. Jednak historyczny, wielowiekowy związek ze Słowacją zapewniły tradycyjnej kuchni węgierskiej udział dziczyzny i grzybów.
      Najbardziej znane potrawy kuchni węgierskiej to: halászlé - zupa rybna, borjúpaprikás - paprykarz cielęcy, podawany często z kluskami, rántott sajt - ser smażony (podobne danie jak w Czechach czy na Słowacji), gombapörkölt - gulasz grzybowy, bográcsgulyás - zupa gulaszowa (węg. gulyás), tokány - tokań (rodzaj węgierskiego ragout mięsnego), lecsó - leczo, kávé - kawa z ekspresu, zazwyczaj przygotowywana na sposób włoski, túrós táska - słodka bułeczka nadziewana twarogiem, gesztenye puree - purée z jadalnych kasztanów z bitą śmietaną.

Klimat, pogoda, średnie temperatury

      Wielka Nizina Węgierska leży głównie w strefie klimatu kontynentalnego, dlatego lata, wiosny i jesienie bywają tutaj ciepłe, a zimy potrafią przynieść sporo chłodu. Lata są długie i ciepłe, wręcz upalne. Średnia dobowa temperatura lipca wynosi ok. 25°C na południu regionu. Średnia roczna suma opadów wynosi 500-600 mm.
Zobacz również:
Opinie i wspomnienia
Obiekty
Miejscowości
© 2010 - 2024 Lasty.com.pl