Chorwacja Parki Narodowe

Ogromne bogactwo przyrodnicze, zróżnicowane rzeźby terenu, monumentalne masywy górskie, rajskie wyspy, olśniewające morskie wybrzeża malownicze wodospady, oszałamiające przełomy rzek… Trudno jednym zdaniem opisać niezwykłość parków narodowych Chorwacji. Wizyta w każdym z nich dostarczy niesamowitych wrażeń i z pewnością na długo pozostanie w pamięci. Warto odwiedzić chociaż jeden z nich, aby przekonać się jak wiele cudów przyrody ma do zaoferowania ten fascynujący kraj.

Park Narodowy Wysp Briońskich (Nacionalni Park Brijuni)

Wyspy Briońskie (Brijuni) to archipelag 14 wysp, położonych na Morzu Adriatyckim, u wybrzeży półwyspu Istria (ok. 6 km na północny wschód od miejscowości Pula). Największe z wysp to Veli Brijun (5,6 km2), Mali Brijun (1,1 km2) oraz Vanga (0,18 km2) - ich urozmaicona linia brzegowa zachwyca fantazyjnymi formacjami skalnymi. Niezwykła różnorodność przyrody oraz interesujące dziedzictwo kulturowe przyczyniły się od utworzenia tutaj w 1983 roku Parku Narodowego Wysp Briońskich. Obecne granice tego obszaru chronionego ustanowione zostały w 1999 roku, powiększając tym samym jego powierzchnię do 8 km2. Aby dostać się do tego niezwykłego miejsca, wystarczy udać się do miejscowości Pula, Fažana lub Rovinja - znajdują się tam przystanie promowe, z których regularnie kursują promy.
Wyspy Briońskie urzekają fascynującym krajobrazem: drzewka oliwne, cyprysy, cedry, dęby - charakterystyczne rośliny dla tego zakątka świata (ponad 600 odmian). Z na wyspach z pewnością zadowoleni będą miłośnicy ornitologii - na terenach parku doliczono się ok. 250 gatunków ptaków. Pod koniec XIX wieku przywieziono tutaj liczne gatunki zwierząt, takie jak zając-szarak oraz jelenie i daniele. W wodach Morza Adriatyckiego zobaczyć można gąbki, koralowce, a nawet delfiny butlonose.
Tereny te mogą poszczycić się bogatą historią. Zamieszkiwane były już za czasów Cesarstwa Rzymskiego. W wiekach późniejszych Wyspy Briońskie znajdowały się pod panowaniem weneckim, a następnie austriackim. Miejscowe kamieniołomy dostarczały swoich surowców do europejskich miast, takich jak Wenecja, Wiedeń czy Berlin. Po II Wojnie Światowej Josip Broz Tito wybudował tutaj swoją rezydencję, w której odwiedzały go największe sławy świata: Elizabeth Taylor, Sophia Loren czy wielcy politycy, m.in. Indira Gandhi. Pamiątką po tamtych czas jest miejscowy Park Safari, w którym znajdują się egzotyczne zwierzęta, podarowane marszałkowi przez dyplomatów z różnych krajów świata.
Wielką atrakcją Parku Narodowego Wysp Briońskich są liczne stanowiska archeologiczne. Odkryto tutaj ponad 200 śladów obecności dinozaurów. Duże wrażenie robią również ruiny rzymskich willi, pałaców oraz kościół św. Marii z XIII wieku. W sezonie wakacyjnym odbywają się tutaj pikniki archeologiczne - niezapomniana podróż w czasie.
Na odwiedzających Park Narodowy Wysp Briońskich czeka wiele atrakcji: rejsy statkiem, rowerowe wycieczki, liczne szlaki turystyczne dla miłośników spacerów - wszystko to, co pozwala cieszyć się niezwykłym bogactwem świata przyrodniczego Wysp Briońskich.

Park Narodowy Kornati (Nacionalni park Kornati)

Archipelag Kornati to największy archipelag na Morzu Adriatyckim, składający się ze 147 wysp i wysepek, rozciągniętych wzdłuż wybrzeża na długości ok. 35 km. Patrząc na archipelag z lotu ptaka, można podzielić wyspy na cztery pasy, poprzecinane trzema kanałami. Część archipelagu, ok. 100 wysp, tworzy Park Narodowy Kornati. Został on utworzony w 1980 roku i zajmuje powierzchnie 220 km2, z czego obszar lądowy wynosi zaledwie 69 km2. Nazwa parku pochodzi od nazwy głównej wyspy - Kornat (32 km2).
Do parku najlepiej dostać się z wyspy Murter (ok. 35 km od miejscowości Biograd). Znajduje się tutaj przystań promowa, skąd regularnie kursują promy na wyspę Kornat. Można również przypłynąć tutaj, wsiadając na statek w miejscowości Szybenik (Šibenik) lub Zadar.
Archipelagiem Kornati zachwycali się już starożytni Rzymianie, którzy na pobliskich wyspach budowali swoje posiadłości. Irlandzki pisarz, George Bernard Shaw, oczarowany tym oszałamiającym krajobrazem, powiedział: "Ostatniego dnia stworzenia Bóg zapragnął ukoronować swoje dzieło i wtedy stworzył wyspy Kornati - z łez, gwiazd i oddechu". Współcześnie wyspy urzekają miłośników żeglowania i nurkowania - panują tu bardzo dobre warunki do uprawiania tych sportów wodnych.
Klify, wapienne skały, malownicze zatoczki - typowy adriatycki krajobraz oszałamia wszystkich przybywających do tego niezwykłego zakątka. Te bezludne wysypy zachwycają fascynującą przyrodą i wspaniałą rzeźbą krasową. Podziwiać tutaj można przepiękne gaje oliwne, sady figowe, różnorodne odmiany ziół i traw. Archipelag Kornati to miejsce ulubione przez ptaki - mewy, jeżyki, kormorany - to tylko niektóre z ptasich gatunków, które podziwiać możemy w czasie wycieczki po tych niezwykłych wyspach (organizowane są specjalne wyprawy, w czasie których można z ukrycia podglądać fascynujący ptasi świat). Wspaniałe bogactwo przyrodnicze kryje się w wodach Morza Adriatyckiego - ponad 350 gatunków roślin i prawie 300 gatunków zwierząt morskich, m.in. ośmiornice, langusty, gąbki, korale czy rozgwiazdy. Wizyta w Parku Narodowym Kornati to doskonała okazja, aby przyjrzeć się z bliska niezwykle oryginalnemu krajobrazowi wysp i wysepek, które wyglądają jak rozsypane białe koraliki, unoszące się na wodach Morza Adriatyckiego. Aby w pełni docenić piękno tego niesamowitego miejsca, warto wybrać się na rejs statkiem - z jego pokładu roztacza się niezapomniany widok na archipelag.

Park Narodowy Krka (Nacionalni park Krka)

Krajobraz środkowej Dalmacji kryje w sobie niezwykłą perełkę - fascynujący Park Narodowy Krka. Malownicza rzeka Krka (ok. 72 km długości), spływa z Gór Dynarskich do Morza Adriatyckiego w okolicy miasta Szybenik (Šibenik). Jej środkowy i dolny bieg objęty został ochroną w 1985 roku, stając się parkiem narodowym. Powierzchnia parku wynosi ok. 111 km2. Na jego obszarze znajduje się siedem fascynujących wodospadów. Malownicze kaskady zapierają dech w piersiach, a śródziemnomorska przyroda zachwyca bogactwem gatunków: ponad 860 odmian roślin (śródziemnomorska makia z dębem ostrolistnym) oraz 220 gatunków ptaków. To wszystko sprawia, że Park Narodowy Krka należy do jednej z najpopularniejszych atrakcji Chorwacji - co roku odwiedza go ponad 500 tysięcy turystów.
Aby dostać się do parku, należy udać się do miejscowości Lozovac, skąd regularnie kursują autobusy (w cenie biletu jest również wstęp do parku). Najpopularniejszą formą zwiedzania jest rejs po rzece Krka. Park rozsławiają fascynujące wodospady - najwyższy z nich, Manjolovački slap, mierzy ponad 85 metrów. Do najpopularniejszych należy wodospad Skradinski Buk (ok. 45 metrów wysokości), na który składa się ponad 17 kaskad. Warto także wybrać się na wycieczkę w górę rzeki, by dopłynąć statkiem do miejscowości Visovac - podziwiać tutaj można przepiękne jezioro. Na środku znajduje się wyspa, gdzie w 1445 roku franciszkanie wybudowali klasztor - jego przepiękne wnętrza kryją w sobie ilustrowaną kopię "Bajek Ezopa". Położony wyżej wodospad - Roški Slap - również olśniewa swym pięknem i serią kaskad. Płynąc do niego, mija się malownicze ruiny zamku. Na odwiedzających niezwykły Park Narodowy Krka czeka niespodzianka - wspaniałą rzekę można nie tylko podziwiać, ale również można się w niej wykąpać!

Park Narodowy Mljet (Nacionalni park Mljet)

Wyspa Mljet, położona na Morzu Adriatyckim u wybrzeży środkowej Chorwacji, zachwyca dziewiczym krajobrazem. Powierzchnia wyspy wynosi prawie 100 km2 , z czego jedna trzecia (5375 ha) znajduje się pod ochroną: w 1960 roku we wschodniej części wyspy utworzono Park Narodowy Mljet.
Do parku najlepiej przypłynąć promem z Dubrownika (ok. 30 km) lub z miejscowości Prapratno (położonej na półwyspie Pelješac) - promy kursują stąd codziennie. Na samej wyspie mieszka ok. 1000 mieszkańców - Mljet to najmniej zmieniona przez człowieka wyspa na Morzu Adriatyckim.
Według miejscowej legendy Mljet to starożytna wyspa Ogigia, na której mieszkała czarodziejka Kalipso. To u niej przez siedem lat gościł Odyseusz - na jego pamiątkę, jedną z jaskiń nazwano Grotą Odyseusza. Wyspę odwiedził także św. Paweł - został tutaj nawet ukąszony przez mangustę. Mljet jest bowiem jedynym miejscem w Europie, gdzie występują mangusty (zostały tutaj sprowadzone, aby wytępić żmije).
Niezwykłą przyrodą wyspy zachwycał się francuski oceanograf Jacques Cousteau - z przeprowadzonych przez niego badań wynika, że tutejsze wody należą do jednych z najczystszych na świecie. Ponad 72 % powierzchni wyspy stanowią lasy, dlatego często nazywana bywa "najbardziej zieloną wyspą Adriatyku".
Największą atrakcją Parku Narodowego Mljet są dwa bliźniacze jeziora: Wielkie Jezioro (Veliko Jezero , 145 ha, głębokość 46 m) oraz Małe Jezioro (Malo Jezero, 24 ha, głębokość 29 m). Sosnowe lasy, wapienne klify, żwirowe plaże, szmaragdowa tafla jezior - wymarzony krajobraz dla spacerowiczów spragnionych prawdziwego wypoczynku na łonie natury. Pośrodku Jeziora Wielkiego znajduje się wyspa św. Marii, z dwoma zabytkowymi budynkami: romańskim kościołem i klasztorem benedyktyńskim z XII wieku. Interesującą propozycją spędzenia czasu wolnego jest wycieczka na największe wzniesienie na wyspie: Montokuc (253 m n.p.m.) - z jego szczytu roztacza się niezapomniany widok na wyspę. To dobry pomysł na rodzinną wycieczkę - podejście jest łagodne i nie wymaga zbyt dużego wysiłku - to przyjemny spacer wśród adriatyckiej przyrody.

Park Narodowy Paklenica (Nacionalni park Paklenica)

Dziki i surowy krajobraz masywu górskiego Velebit, położonego w północnej Dalmacji, oszałamia niesamowitą rzeźbą krasową. Monumentalne wąwozy, fascynujące formacje skalne, różnorodność fauny i flory - wszystko to sprawiło, że w 1949 roku tereny te zostały objęte ochroną. Granice Parku Narodowego Paklenica obejmują obszar od północno-wschodniej części łańcucha Velebit, po miejscowości Starigrad (ok. 30 km od Zadaru), skąd najlepiej rozpocząć zwiedzanie tego atrakcyjnego miejsca na turystycznej mapie Chorwacji.
Powierzchnia parku wynosi ok. 96 km2. Centralną część tworzą dwa wąwozy: Mala i Velika Paklenica - od przepływającej przez nie rzeki, Paklenicy, utworzono nazwę parku - Park Narodowy Paklenica. Wyprawa do wąwozów dostarczy niezapomnianych wrażeń - wysokie na 400 metrów strome ściany zachwycą z pewnością miłośników wspinaczki - to jedno z najpopularniejszych miejsc wspinaczkowych w południowej Europie. Najsłynniejsza skała, Anića Kuk (ponad 700 metrów wysokości), przyciąga miłośników tego sportu z całego świata. Park Narodowy Paklenica to wymarzone miejsce dla pasjonatów górskich wędrówek - ponad 100 km rewelacyjnych szlaków zaprasza na spotkanie z oszałamiającą przyrodą masywu Velebit. Wyprawa na najwyższe wzniesienie Velebitu - na górę Vaganski vrh (1757 m n.p.m.) to już propozycja dla odważniejszych turystów - nagrodą za wyjście na szczyt są fantastyczne widoki na park.
Zadowoleni powinni być również amatorzy podziemnych wypraw - na terenie parku naliczono aż 70 jaskiń. Warto zwiedzić choć jedną z nich (Manita Peć lub Jama Vodarica), by podziwiać niesamowitą szatę naciekową, pełną fantazyjnych kształtów. Turystom spragnionym mocniejszych wrażeń polecamy spływ kajakowy rzeką Paklenicą - niezapomniana przygoda gwarantowana!
Park zachwyca bogactwem fauny i flory: ponad 700 gatunków roślin (m.in. endemiczne odmiany dzwonków oraz dęby ostrolistne i buki) oraz różnorodne odmiany owadów (ponad 80 gatunków motyli) i ptaków drapieżnych (m.in. sęp płowy czy sokół wędrowny).
Wizyta w Parku Narodowym Paklenica to doskonała propozycja dla miłośników spędzania czasu na łonie natury. Spacery górskimi szlakami pozwalają na niezapominane obcowanie z fascynującą przyrodą. Bliskie położenie nadmorskich miejscowości wypoczynkowych pozwala na połączenie plażowego odpoczynku z wizytą w niezwykłym górskim zakątku Chorwacji.

Park Narodowy Jezior Plitwickich (Nacionalni park Plitvička jezera)

W środkowej Chorwacji, w odległości 140 km od Zagrzebia, blisko granicy z Bośnią i Hercegowiną, znajduje się niezwykły cud przyrody. Tak niezwykły, że w 1979 roku został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO. Mowa oczywiście o fascynujących Jeziorach Plitwickich, położonych w Górach Dynarskich. Od 1949 roku tereny te objęte zostały ochroną - utworzono tutaj Park Narodowy Jezior Plitwickich (nazwa pochodzi od przepływającej przez park rzeki Plitwicy), którego powierzchnia wynosi ponad 260 km2. Park położony jest na wysokości od 400 m n.p.m. do 1280 m n.p.m. Na jego terenie znajduje się 16 jezior krasowych, połączonych ze sobą malowniczymi wodospadami. Jeziora podzielone są na dwa kompleksy: Górne Jeziora (12 jezior) i Dolne Jeziora (4 jeziora). Największym z nich jest Jezioro Kozjak (80 ha powierzchni i 50 metrów głębokości), wchodzące w skład Górnych Jezior. Z kolei największy wodospad Veliki slap (Wielki Wodospad) - ponad 78 metrów wysokości - znajduje się przy najniższym jeziorze.
Olśniewająca rzeźba krasowa, tajemnicze jaskinie, monumentalne wodospady, turkusowa woda - wizyta w parku na długo pozostaje w pamięci. Miejsce to jest bardzo popularnym celem turystycznym - co roku przybywa tutaj ponad pół miliona turystów z całego świata. Magia tego uroczego zakątka z pewnością oczaruje każdego odwiedzającego - różnorodna szata roślinna, oszałamiająca rzeźba terenu, malownicze widoki - prawdziwie rajski krajobraz! Ponad 75 % powierzchni Parku Narodowego Jezior Plitwickich stanowią lasy - rosną tutaj ogromne jodły (ponad 50 metrów wysokości i 1,5 metra średnicy), sosny, dęby i wierzby. Charakterystyczny mikroklimat sprzyja rozwojowi endemicznych gatunków mchów oraz storczyków (ponad 50 odmian). Park Narodowy Jezior Plitwickich to raj dla ornitologów - doliczono się tutaj ok. 126 gatunków ptaków. Spotkać można wiele zwierząt drapieżnych, takich jak rysie, niedźwiedzie brunatne, borsuki czy wilki.
Park można zwiedzać na różne sposoby, wybierając dłuższe lub krótsze szlaki turystyczne (zwiedzanie ułatwiają liczne drewniane pomosty). Inne opcje to wycieczka kolejką wąskotorową, która kursuje po terenie parku lub rejs stateczkiem po Jeziorze Kozjak. Powierzchnia jezior wynosi 2 km2, co stanowi ok. 1 % całej powierzchni parku. Aby jak najlepiej zabezpieczyć przed zanieczyszczeniami ten fascynujący przyrodniczo teren, do obszarów chronionych włączono całą zlewnię jezior. Odwiedzający to miejsce turyści mogą poruszać się tylko po wyznaczonych trasach, a kąpiel w jeziorach jest całkowicie zakazana.
Ogromnego bogactwa przyrodniczego tego miejsca nie sposób ograniczyć do jednodniowej wycieczki. Wyprawę do Parku Narodowego Jezior Plitwickich warto przedłużyć, zatrzymując się w jednym z pensjonatów lub kwater prywatnych, zlokalizowanych w bliskim sąsiedztwie. Wielka popularność parku przyczyniła się bowiem do rozbudowy bazy turystycznej.

Park Narodowy Risnjak (Nacionalni park Risnjak)

W malowniczej krainie Chorwacji, w Gorskim Kotarze, położonym 15 km od Zatoki Kvarnerskiej (północno-zachodnia cześć kraju), skrywają się skarby przyrodniczego świata. Masywy górskie Snježnik i Risnjak, będące częścią Gór Dynarskich, zachwycają swą monumentalnością i bogactwem przyrody. W 1953 roku utworzono tutaj Park Narodowy Risnjak, który zajmuje powierzchnię ok. 32 km2. W granicach parku znajduje się również źródła rzeki Kupy.
Ze względu na położenie - bliskość morskiego wybrzeża oraz górski klimat - wytworzyło się tutaj specyficzne środowisko przyrodnicze. Najwyższy punkt parku to szczyt Wielki Risnjak (1528 m n.p.m.), a najniższy to dolina Leska (680 m n.p.m.). W wyższych partiach gór śnieg zalega nawet przez 115 dni w roku. Park zachwyca fascynującą rzeźbą terenu: wapienne skały, urwiska, jaskinie. Charakterystycznym elementem krajobrazu są lasy, które pokrywają ponad 60 % powierzchni parku. Przeważają lasy bukowo-jodłowe. Spotkać można tutaj także świerki, wiązy górskie, jawory, a w wyższych częściach - specyficznie poskręcane buki, które tworzą grupę chorwackiej buczyny subalpejskiej. W najwyższych partiach króluje bór świerkowy. Park Narodowy Risnjak w przeszłości nie był zbytnio eksploatowany, dlatego wizyta w tutejszych lasach to okazja do obcowania z dziewiczą przyrodą. Tereny parku zachęcają do górskich wędrówek. Najwyższe wzniesienie - Wielki Risnjak (1528 m n.p.m.) - wytrwałych wędrowców nagrodzi ze szczytu oszałamiającymi widokami na góry i morze. Bardziej zaawansowanym wspinaczom polecamy wyprawę na górę Snježnik (1528 m n.p.m.) oraz na pobliską Guslicę (1490 m n.p.m.) - niezapomniane wrażenia!
Wycieczka górskimi szlakami Parku Narodowego Risnjak to okazja, by z bliska przyjrzeć się niezwykłej przyrodzie - występuje tutaj m.in. szarotka alpejska, storczyk górski czy rododendron. Swoim bogactwem zachwyca także świat fauny: niedźwiedź brunatny, górskie kozice, sarny, żbiki i wilki oraz rysie, od których park przybrał swoją nazwę. Występuje tutaj ponad 50 gatunków ptaków, takich jak głuszec czy jarząbek. Wody rzeki Kupy bogate są w ryby łososiowate: pstrągi i lipienie.
Turyści, których urzeknie oszałamiające piękno Parku Narodowego Risnjak, mogą zatrzymać się w jednym ze licznych schronisk - pobyt w parku to niesamowite doświadczenie obcowania z dziewiczą przyrodą. Ciekawym sposobem zwiedzania jest udział w fotograficznym safari (obserwowanie zwierząt z ukrycia z aparatem fotograficznym w ręku). W wyznaczonych miejscach można także łowić ryby. Na miłośników górskich wycieczek rowerowych czekają liczne trasy.
Różnorodność przyrodnicza parku, jego fascynująca rzeźba krasowa, a przede wszystkim dziewicze lasy przyczyniły się do określania tych terenów mianem "zielonego serca Chorwacji".

Park Narodowy Welebitu Północnego (Nacionalni park Sjeverni Velebit)

W północnej części masywu Velebit (północna Dalmacja) znajduje się najmłodszy park narodowy Chorwacji, utworzony w 1999 roku. Powierzchnia parku wynosi ponad 109 km2, a jego centralną część stanowią dwa rezerwaty przyrody: Hajdučki kukovi i Rožanski kukovi. Aby dostać się do parku, najlepiej udać się do miasta Otočac, a następnie do miejscowości Krasno, która znajduje się na granicy parku.
Park Narodowy Welebitu Północnego urzeka majestatycznym i surowym pięknem górskiego krajobrazu. Masyw Velebitu zbudowany jest z dolomitów i wapieni - dzięki temu podziwiać możemy niezwykłą rzeźbę krasową: groty, jaskinie, zapadliska. Warto wybrać się na górską wycieczkę i zdobyć jeden z szczytów Velebitu, skąd roztacza się zapierający dech w piersiach widok na górski i morski krajobraz. Najwyższy szczyt parku - Zavižan (1676 m n.p.m.) - poszczycić może się najwyżej położoną stacją meteorologiczną w Chorwacji.
Ciekawą propozycją jest wizyta w fascynującym ogrodzie botanicznym Velebitski botanički vrt, który przeniesie nas do prawdziwego kwiatowego raju. W Parku Narodowym Welebitu Północnego doliczono się ponad 2500 gatunków roślin. W tutejszych lasach przeważają buki, jesiony, klony i graby. W niektórych częściach masywu spotkamy także lasy świerkowe. Tereny te zachwycają mnogością grzybów, a przeprowadzający badania przyrodnicy odkryli mnóstwo nowych gatunków. Z przedstawicieli świata fauny, zamieszkujących park, wymienić należy niedźwiedzia brunatnego, rysia, wilka oraz endemiczny gatunek jaszczurki. Park Narodowy Welebitu Północnego zamieszkuje również ponad 180 odmian ptaków oraz ponad 100 gatunków motyli.
Masyw górski Velebit, prócz niezwykłego bogactwa przyrodniczego, może również pochwalić się fascynującym bogactwem historycznym. Tereny te zamieszkiwane były przez plemiona iliryjskie już w II wieku p.n.e. Panowanie rzymskie, bizantyjskie i późniejsze habsburskie pozostawiło trwały ślad w postaci licznych zabytków. Do naszych czasów przetrwały ruiny letnich posiadłości, studni, kaplic - zabudowania te, przepięknie wkomponowane w górski krajobraz, tworzą niesamowita atmosferę.
Park Narodowy Welebitu Północnego zaprasza wszystkich spragnionych prawdziwego kontaktu z dziewiczą przyrodą, miłośników górskich wypraw i wycieczek oraz pasjonatów wspinaczki, których z pewnością zadowolą wspaniałe warunki do uprawiania tego sportu. Na turystów chcących spędzić w parku trochę więcej czasu, czekają schroniska i pensjonaty.